ETİK 2. ÜNİTE

 ETİK TARİHİNDE ANA YAKLAŞIMLAR

1. Mutluluk ve hazzı temel alan yaklaşım
2. Erdemi temel alan yaklaşım
3. Faydayı temel alan yaklaşım
4. Metaetik yaklaşım

MUTLULUK VE HAZZI TEMEL ALAN YAKLAŞIM:

✅Mutluluk sorununu ilk ele alan kişi "Demokritos"tur.Aslen kendileri varlığın yapısı konusunda "atom" düşüncesini ortaya atan kişidir de,

✔ Demokritos'a göre  mutluluk ve haz nedir diye bakacak olursak;

• Kişinin "iç dinginliği"nin olması gerektiğini savunur
• Ona göre mutluluk ruh'tadır, (ruh'un sürekli iyi olma halinden bahseder)
• Yaşamı olabildiğince neşe ve en az sıkıntı ile geçirmelidir insan
• Düşünsel hazza duygusal hazdan daha çok önem veriyor.Ona göre mutluluk da mutsuzluk da  ruhta diyor,
• Bu yüzden de  Demokritos 

1. Duygulanımları yenmeliyiz                                                                                    *anestek
2. Ruh'ta hiçbir korkuya ,kaygıya,kuruntu ve tutkuya yer vermemeliyiz
3. Ölçülü ve dingin şekilde  yaşamayı başarmalıyız
4. Aklı ve düşünme gücünü geliştirmeliyiz diyor (ki bana göre de aynen böyle olmalıdır :))

❕Ona göre mutluluğu,"Ölümlü olmayan şeylerde aramak " sözü Demokritos söylemiş olsa da gerçekte de bu böyle bence de 👍👌

✔ Demokritos dışında bir de Sofistler var;Bunlar diyor ki , Bilgi görecelidir,Aynı zaman da "Erdem" konusuna da değinmişler ancak üzerinde pek durmamışlardır.Onlara göre "iyi yurttaş "olmak bir erdemdir.

✅ Sofistlerden bilginin göreceli olduğunu savunanlar ise; Protagoras & Gorgias tır.

✔ İyi ve mutlu yaşam için hazzı temel alan yaklaşımın ilk örneği "Kyrene Okulu"dur.(Hedonizm) Okulun kurucusu Aristippos tur 

 ✔ Okulun savunucularından  olan diğer kişi ise Epikouros tur.Ancak bunun farkı ;Her türlü hazza yönelmeyi doğru bulmaz ancak hazzı temel amaç olarak görür,Ve "Erdem"i de önemser,

✅Hazza dayalı mutluluğu eleştiren  Sokrates &Platon olmuştur.

ERDEMİ TEMEL ALAN YAKLAŞIM:

📌Tamamen hazzı ve hazza dayalı mutluluğu temel alan  yaklaşıma karşı çıkan ve genellikle onu eleştiren bir bakış açısı ortaya koymuşlardır.Temcilcileri

1. Sokrates
2. Platon
3. Aristoteles

✅Etik tarihinde "iyi" ya da "mutlu" yaşamanın ve "doğru eylemin" bilgi ile olan ilişkisini doğrudan ele alan filozof Sokrates'tir. (Yani etiğin kurucusudur.)

✔ Erdemi temel alan yaklaşıma bağlı okullar;                                                          *anestek

• Kynik okulu  (kurucusu: Antisthenes)
• Stoa okulu'dur. ( Kıbrıslı Zenon)

Kynik Okulu: Temsilcisi Sinoplu Diogenes'tir. Bu okula göre; "iyi"ve "mutlu" yaşamanın doğru eylemlerden geçtiği ve hazcılık karşısında bağımsızlaşmaktan geçtiği  hakimdir.Yani doğru eylemlere ise bilgi ile ulaşılabilinir.Erdem öğrenilebilinir.

 ***Kylik sözcüğü Kynosorges adından gelir ,Köpeksi gibi manaları da vardır.

Platon 'a göre : Platon doğru ve adil olmaktan bahseder ve kitabı olan "Devlet" te(Adalet) bundan sıklıkla bahseder ki; "Siyaset yaşamı" insanın en mutsuz olduğu "Tiran Ruhlu" insanın sürdürdüğü siyaset yaşamı olduğunu söyler. Ayrıca Platon a göre mutluluk  hazla değil,yalnızca erdemle ulaşılabilinen,sağlanabilinen bir şeydir.Ona göre iyi ve mutlu yaşamın koşulları,"ne haz peşinde koşmak","ne de acıdan kaçmaya çalışmak" değildir.Asıl yapılması gereken şey orta yolu (dinginlik) bulmaktır diyor,Platon'un yaşlılık dönemi eseri ise Yasalar'dır.(ve yine adalet ten bahseder)

Aristoteles'e göre: Ona göre erdemin "huylar","ruhun huyları","özellikleri" ama övülen özellikleri olduğunu belirtiyor.Ve Aristo erdemleri 

1. Düşünce erdemleri (Eğitimle oluşup gelişir)
2. Karakter erdemleri (alışkanlıklarla elde edilir)(etik erdemler) diye iki tür e ayırıyor.

Stoa Okulu: Temsilcisi ve kurucusu Kıbrıslı Zenon'dur.Diğer temsilcileri

1. Kleanthes
2. Khreyssipos
3. Panaitos
4. Poseidonios
5. Seneca
6. Epiktetos
7. Marcus Aurelius
8. Antoninus

*** Bu okulda Kylik okulunun düşüncelerini benimsiyor.Ayrıca  okula göre;bir doğa varlığı olarak insandaki temel yatkınlık,temel güdü sanıldığı gibi haz değil,tüm canlılarda görülen "kendini koruma güdüsü"dür.                                                                                                            *anestek

✅17.yy da erdemi temel alan yaklaşımı yansıtan filozof Reene Descartes 'tir  (Felsefeyi öğrenmek gerektiğini söyler ayrıca

•  görünüşte erdem ile asıl erdem ,
• bilgi kaynaklı olmayan erdem ile bilgiden gelen erdem den söz eder.

✅ 18.yy da etik soruları tarihsel arka planıyla yeniden ele alan kişi Kant'tır.Kant'ın etik görüşünün ana kavramları

• yasa
• ödev
• özgürlük
• iyi isteme

✅ 19.ve 20.yy da ise etik sorunlarını "değer ve değerler kavramları ve normlar" olarak öne çıkaranlar Schopenhauer & Nietzsche dir. Günümüzde ise değerler etiği temsilcileri

1. Max Scheller
2. Nicolai Hartmann
3. İoanna Kuçuradi

✅Aristoteles'in etik görüşününde "metafizik" bulduğunu öne süren filozof MacIntyre dir.

FAYDAYI TEMEL ALAN YAKLAŞIM:

✔ 18.yy da ortaya çıkmıştır. 

✔ Sanayi toplumu  ile gelen Refah  düşüncesi ile de yakından ilişkilidir.

✅Temellerini  Jeremy Bentham  tarafından atılmış;daha sonra James Mill & John Stuart Mill tarafından geliştirildi.

*** Bu bakış acısı ise; bir eylemin değeri,sağladığı fayda ile belirlenir.Bir eylemi doğru veya uygun kılan şey ,o eylemin olabildiğince çok sayıda insan için en yüksek düzeyde mutluluk sağlıyor olmasıdır.

METAETİK YAKLAŞIM

✓ 20.yy da ortaya çıkmıştır.

✔ Etiğin bir bilgi alanı olmadığını,olamayacağını ;dolayısıyla felsefe dışında tutulması gerektiğini savunanlar

1. H.Reichenbach                                                                                       *anestek
2. A.J.Ayer
3. R.Carnap
4. M.Schlick

✔ Etiğe bilgi alanı olma şansı verenler ise;

1. R.M.Hare
2. S.E.Toulmin
3. K.Baier
4. W.Frankena
5. K.Nielsen

*** Metaetik,etik sorunları çözümleyici ve eleştirel bir bakışla ele alır.

📌Herşeye rağmen etiğin bir bilgi alanı olarak kurulmasında en etkin olan yaklaşım "Erdemi temel alan yaklaşım "olmuştur.

 SORU:Aşağıdaki soru türlerinden hangisi Metaetik alanla ilgili değildir?

a) Dil

b) Mantık

c) Anlam

d) Temellendirme

e) Mutluluk

Kolay gelsin.Başarılar 😊

SEMBOLİK MANTIK 2. ÜNİTE

Öncelikle arkadaşlar, size sembolik mantığı sevdirmek için  bu dersi yorumlayarak paylaşıyorum. 

Bu ders sanıldığı ve söylendiği kadar da zor değil,sadece  tabloları iyi okuyun,dikkatli inceleyin,bazı bilgiler tamamen kural bazıları mantık işi,mesela p ve q tablosunda yazılan herşey bilgi orada mantık aramakla uğraşmayın yani, bu neden böyle olmuş buraya nereden gelmiş gibi şeylerle kafa yormanıza gerek yok,O ilk iki sutün isteseniz de istemeseniz de ezberlenecek :))) Bahsettiğim tablo işte bu 

p	q
D	D
D	Y
Y	D
Y	Y

Zaten basit ,hiçbir şeyi gözünüz de büyütmeyin yeter! .Ayrıca bu notlardan bir şey anlamayan arkadaşlar belirli yerlerde ki videolar ile pekiştirin diyorum.Gayet başarılı arkadaşlar da elinden geleni yapmışlar.

O halde başlıyorum 😊

ÖNERME EKLEMLERİ

Önerme metni	Sembolü	Mantıkta kullanımı
Tümel evetleme eklemi	∧	p∧q
Tikel evetleme eklemi	v	pvq
Koşul eklemi	⇒	p⇒q
Karşılıklı koşul eklemi	⇔	p⇔q

✅Önermelere eklenerek veya önermeleri birleştirerek yeni önerme elde etmemizi sağlayan ifadelere "önerme eklemleri" diyoruz.("değil","ve","için" vs.)

✅Başka bir önermeden türetilmemiş önermelere "basit önerme" diyoruz.

✅Basit önermelere ek olarak  (değil, ve)  gibi ifadeler ekleyerek oluşturduğumuz yeni ifadeler ise "bileşik önerme" olmaktadır.

✅Ayrıca kullandığımız "değil , ve" eklemleri bize (doğruluk fonksiyonu) nu belirtir.Nasıl mı;
örn:Dünya yuvarlak değildir ve Dünya yuvarlaktır ve (Dünya) Güneşin etrafında döner" hem kesin hem de anlamlı yargı bildirir.

✅Doğrusal olmayan eklem ise; "İçin" ifadesidir. Yani;iki önermeyi için ile birleştirdiğimizde yeni bir önerme elde ediyoruz.Şöyle ki;Dünya Güneşin etrafında döndüğü için yuvarlaktır.(Bu ifadenin kesin ve doğru olduğu bilgisine bu konu hakkında(astronomi-jeoloji-fizik gibi) eğer bir bilgimiz yoksa ne bilebiliriz ne de emin olabiliriz.
                                                                                                         *anestek
Temel Doğrusal Önerme Eklemleri

1. "değil" olarak okunan önerme eklemi → değilleme eklemi
2. "ve" olarak okunan önerme eklemi     →  tümel evetleme eklemi
3. "veya" olarak okunan önerme eklemi →  tikel evetleme eklemi
4. "ise" olarak okunan önerme eklemi    →  koşul eklemi
5. "ancak ve ancak....ise olarak okunan önerme eklemi →karşılıklı koşul eklemi'dir

✔Önermelerde ilk cümle  ön bileşen-ikinci cümle ard -bileşene karşılık gelir Şöyle ki; "Dünya yuvarlak ise her zaman Dünyanın bir kısmı karanlıktır"önermesinde "ise" den önceki ön önerme(bileşen) ise den sonrası ard-bileşendir.

Eveeet arkadaşlar şimdi tüm bu kavramları tablolar üzerinde görmemiz gerekiyor,başka türlü bu konu oturup ezberlenerek anlaşılmıyor. İlk tablomuz ve önermemiz  ;

Değilleme Eklemi :Şimdi ,bu arkadaşlar en basiti gibi duran ,yani; bunda eğer diyorsak ki "Dünya yuvarlaktır'ın değillemesi Dünya yuvarlak değildir" şeklinde yani burda tablo çiziyorum ve daha anlaşılır yapıyorum.

p	q	~ p	~ q
D	D	y	y
D	Y	y	d
Y	D	d	y
Y	Y	d	d

***Şimdi bu tabloda değilleme işaretimiz "sonsuzluk işareti gibi " ~ " bu işarettir.Bu arada bu işareti bir türlü bulamadım kopyala yapıştır ile sizlerle paylasıyorum :))Tablo okurken  p ve q tablolarının ayrı ayrı değilliyoruz.İkisi arasında mantık kurmuyoruz.Bu ilk eklem anlaşıldı umarım.geçiyoruzzzz.

Tümel Evetleme Eklemi:Bu eklemde ise arkadaşlar bileşenlerden ikisi doğru ise doğru kabul ediyor ve asla hataya izin vermiyor .Yani bunda bir evet bir yanlış varsa hepsini yanlış kabul ediyor,Biraz bu eklemi Totaliter rejimlere benzetebilirim sanırım. Hemen şekil çiziyorum buyrunn;

p	q	(p  ⋀  q )
D	D	d
D	Y	y
Y	D	y
Y	Y	y

***Gördüğümüz gibi ilk sutunda iki doğru sadece doğrudur diğer doğruları kabul etmiyor.

                                                                                                             *anestek

Tikel Evetleme Eklemi:Bu önermemizde ise diyor ki;ben  doğru gördüğüm her yerde doğruyu yapıştırırım ama yanlışa hiç tahammülüm yok,o yüzden de tablosu şu şekilde oluyor...

p	q	(p V q)
D	D	d
D	Y	d
Y	D	d
Y	Y	y

***Yine görüldüğü gibi tablolar bize herşeyi açık ve net gösteriyor di mi ? Anlamayan var mı ?? Ama ama bu tikelleme ekleminin bir de şöyle bir versiyonu var o da ne peki ? Eğer cümle içerisinde yani önermemiz de "ya.. ya da" kullanıyorsak o zaman sembolümüz şu şekildedir ; "⊻" eee o zaman nasıl bir tablo  oluyor diyenleriniz var .Bunun örnek cümlesi ise şöyle:"Yarın ya alışverişe gideceğim ya da bir arkadaşımı ziyaret edeceğim."

p	q	(p ⊻ q)
D	D	y
D	Y	d
Y	D	d
Y	Y	y

***Şimdi bu tabloda ise; bu mantığa göre iki doğru ve iki yanlışı kabul etmiyor,ona göre bunlar yanlış oluyor .Haa bana diyeceksiniz ki bunun mantığı nedir ? Ben de size bunu 2. üniteden öğrenmemizin gerekmediği derim.tabloları ezberlemek bence zor değik,yorumlama kısımlarına ilerleyen ünitelerde muhakak geçilicektir.İnanın ben de bir sonra ki ünite de ne var bilmiyorum.O yüzden düz mantık şimdilik bu.Geçiyorum.

Koşul Eklemi:Burada hani yukarıda bahsettiğim ön ve ard bileşenler var ya.. işte bu eklemde diyor ki; ön bileşen doğru ,ard bileşen yanlış ise  bu yanlıştır.Diğer tüm hallerde doğrudur. Hemen tabloya bakıyoruz.

p	q	(p ➡ q)
D	D	d
D	Y	y
Y	D	d
Y	Y	d

***Tablonun ikinci sutununa bakınız.Burada ön bileşen doğru,ard bileşen yani ikinci önerme (hani ise'den sonra olan varya işte o ) yanlış ise bu yanlış'tır.Diğerlerinin de yanlış olması bir şeyi değiştirmez diyor .Yani doğru insanı yanlışa götürmez ama yanlış yapabılırsın sonuç doğru olsun kabulumsun,ve diğer yanlış zaten yanlıştır,doğru da dogrudur ..sen bunda haklısın diyor.Anlaşıldı mı :)))                                                                                                                    *anestek

Karşılıklı Koşul Eklemi:Her iki bileşende aynı ise doğru kabul ediyor,Yani ön önerme doğru,ard önerme de doğru ise zaten doğru,ön önerme yanlış ve ard önerme de yanlış ise evet zaten söylediğin doğrudur.Yani bunlar birbirlerine bağlı ve beraber aynı yöne hareket etmek zorunda olan,olmaz iseler yanlış yapabılecek tek vucuda sahip ikizler gibiler bana göre,Tabloyu incelediğiniz de ne demek istiyorum anlıcaksınız.

p	q	(p↔q)
D	D	d
D	Y	y
Y	D	y
Y	Y	d

Şimdi güzel arkadaşlar bu yukarıda yazdıklarım en temel ve en çok kullanılan doğrusal önerme eklemleri idi.Aşağıda belirticeğim birkaç eklemler daha var ama bunlar sık kullanılmıyor anladığım kadarı ile. ..Bakalım nelermiş

1. Tikel-değilleme sembolü ⟶ " | "  
2. Tümel değilleme sembolü ⟶ "↓ " (ne... ne de)

 Bu ikisine ayrıca tablo çizmiyorum .Ama bu ikisi daha önce bahsettiğimiz  tümel ve tikel evetleme tablolarının aşağıdaki en son eklemi yukarıya tam tersi yönünde yani; tikel evetleme de  d,d,d,y iken tikel değilleme de bu y,d,d,d olarak ,tümel evetleme de; d,y,y,y iken tümel değilleme de y,y,y,d olarak yazılıyor.Anlamadık derseniz yorum kısmından tabloya gerek var mı yazınız.

SEMBOLİK ÖNERMELER VE DOĞRULUK TABLOLARI

• Önerme değişkenleri   ➡     p,q,r
• Değilleme eklemi        ➡     ~
• Tümel evetleme eklem ➡  ∧ 
• Tikel evetleme eklemi  ➡  ∨
• Koşul eklemi                ➡  ⟶
• Karşılıklı koşul eklemi ➡  ↔
• Parantezler                    ➡ ( )                                                                           *anestek

*** Önermelerde karışıklığa sebep olmaması açısından parantezler açılarak sade olarak yazılabilir ( p ∧ q) ➡ p ⋀ q gibi ..

*** Önermelerde de aritmetik çarpmanın toplamadan önce gelmesi ve ( a x b) + c yerine a x b +c yazılır ve bu eklemler arasında da  ~ , ∧ ,∨ ,➡ , ↔ öncelik sırası gözetilerek parantezler kaldırılır.

Bundan sonraki tablolar tamamen doğruluk tablolarına dair örnekler olucak,Buraları iyice inceleyelim ve yazdığım ö rnekleri nasıl tablo haline getiriyoruz anlayalım.

Örn: ( p ➡ (q ∨ p ) önermesinin her bir değerlemede aldığı doğruluk değerlerini,tablo çizerek inceleyelim.

NOT: Arkadaşlar burada şimdi yapacağımız ilk işlem aynen matematikte ki (benim matematik ile aram hiç iyi olmadı ::) gibi parantez önceliğimizi yapıyoruz. yani tabloda belirttiğim sabit olan p ve q sutununun hemen yanında ki bakınız ( q ∨ p) yi ilk iki satırda ki sabit  p,q önermemize göre çözümlüyoruz ondan sonra son sutunu p ➡ göre (yani neydi bu sembol ; koşul di mi ,ona göre cevaplıyoruz. başlayalım bakalım.

p	q	( q ∨ p )	p➡(q ν p)
D	D	d	d
D	Y	d	d
Y	D	d	d
Y	Y	y	d

Tabloda her zaman karşımıza çıkan bu ilk iki satır var ya bu satırı konunun en başında da attım  ve soyledım burası hep var olacak ve sabıt degısmez ezberlıyoruz bu kısmı, şimdi söylediğim gibi önce  tikel evetleme tablosu hemen aklınıza gelsin ona göre ilk satırı yaptık mı (yani 3. sutun)... sonra yaptıgmız tıkel evetleme  sonucu ıle kosullama arasında mantık kuruyoruz ama burada bunu yaparken  "q" sutunu ıle işimiz kalmıyor onu aradan cıkarıyoruz ve bu sefer p sutunu olan 1. sutun ile 3. sutun arasında kosullama yaparak sonuc sutunu olan 4. sutunu yazıyoruz. Aslında karısık degıl arkadaslar bu ünitenın ana mantıgı şu: 4-5 tane olan temel eklem tablolarımızı iyi ezberlersek çözümleme çorap söküğü gibi geliyor. Bu tablo yu anlamayan var mı ? 

***Bu arada arkadaşlar tablonun en sonunda ki sonuç sutununu görüyorsunuz ,hepsi doğru ya hani; burda işte bu tablo aynı zamanda yeri gelmişken söyliyeyim;

1. totoloji
2. tutarlı
3. geçerli olarak sayılıyor (Buraya dikkat,buradan soru geliyormuş :)

Örn: ( p↔ q) ∧ ~ p sembolik önermesinin doğruluk tablosunu çizelim.                                  *anestek

***Ne yapıyorduk ???? Şimdi ilk iki sutunumuzu aynen yazıyoruz, sonra bakınız orada değilleme  sembolü olan ~p var ya ilk onu çözümleyelim ama bakın sembol hangisinin önündeyse onu çözümlüyoruz yani q olsa idi onu yapardık ama burda p yi istiyor bizden,o da nasıldı ? hepsinin tam tersi idi di mi değilleme.. 1.işlem olarak bunu çözümledik mi... sıra 2. işlem olan karşılıklı koşullamaya geldik.. hemen tabloları aklımıza getırerek yapıyoruz yine. en son ise; cıkan iki sonuc arasında ters ve( Λ)  olan tümel  evetleme sembolune gore sonuc onermemizi son sutuna yazıyoruz. Tablo ıcerısınde daha iyi anlarız bakalım o halde...

p	q	~ p	p ↔ q	(p↔q)⋀~p
D	D	y	d	y
D	Y	y	y	y
Y	D	d	y	y
Y	Y	d	d	d

✔ Tüm doğruluk değerlemelerinde doğru olan bir önerme totoloji

✔ Doğruluk değerlendirilmelerinde yanlış olan bir önerme çelişki

✔ En az bir doğruluk değerlemesinde doğru,en az bir doğruluk değerlemesinde yanlış değerlerini alan bir önerme ise olumsal önermedir.

Tanımlar:

*** A önermesi B önermesini mantıksal olarak içeriyorsa,Yani; A önermesi doğru ise D değerini alıyor,B önermesi de aynı şekilde  D değerini alıyorsa A önermesi B önermesini mantıkal olarak içeriyor demektir. Ve şekli şöyledir:  A|= B

*** Hem  A|= B hem de B|=A oluyorsa yani birbirlerini içeriyorlarsa bu sefer bunlar eşdeğerdir diyoruz. Ve şekli A≡B olarak gösterilir.Bu ne anlama gelir peki bizim ikizler gibi A↔B  önermesi ile totoloji anlamına gelir,

Arkadaşlar çok fazla detaya girmek istemedim ama ana hatları ile bunları bilmeniz ve mantığını anlamanız bu dersi geçmek için yeterlidir diye düşünüyorum.BU ünite içerisinde anlamadığınız birşey olursa lütfen yorum kısmında belirtiniz. TŞK EDİYORUM.

                                                                                                                                  *anestek

KÜLTÜR TARİHİ 1. ÜNİTE

EVRENSEL BİR KAVRAM : KÜLTÜR;YENİ BİR BİLİMSEL ALAN:KÜLTÜR TARİHİ

Evrensel Bir Kavram :Kültür

• cultura (latince-ekip  ürün almak,üretmek manalarında)
• hars (arapça ve türkçe olarak da kullanılan-toprağın işlenmesi)
• ekin =kültür ile eşanlamlıdır.

✅ Kültür,insanların hayatında hem maddi hem manevi öğeleri barındırdığı gibi,hem geçmişten gelen hem de günümüzde oluşan birikimleri içerdiği,Yani hayatımıza anlam ve biçim veren her şey olabileceğini düşünmeliyiz.

✅Kültür ;

• Hukuk
• Sosyoloji
• Siyaset
• Felsefe
• Arkeoloji
• Sanat
• Estetik
• İlahiyat 
• Psikoloji
• Psikoanaliz
• Tarih
• Antrapoloji     gibi birçok alanla bağlantılıdır.

Bilimlerin Odağında Kültür:

Kültürel Antropoloji:Kültür kuramlarını ve buna bağlı olarak kültürel evrim ve kültürel değişimleri inceler.İnsanlığın ilkel dönemlerinden günümüze kadar çeşitli aşamalardan geçerek nasıl bir sürekli bir gelişme ve ilerleme gösterdiğini konu edinir.

✅Kültürlerin yayılmasında hiç kuşkusuz "Dil"in önemi yadsınamaz.Kültür, dil sayesinde zenginleşir ve gelişir,Baskın kültürler de( örn;17.yy ve Tanzimat dönemi)) Fransa Krallığı döneminde her yerde fransızca konuşulması ve semt ,sokak isimlerinin fransızca olması bunlara örnektir.

✔ Paleolitik Çağ:Tarih öncesi çağların ilkidir,günümüzden yaklaşık 2.5 milyon yıl ile 200 bin yılı kapsayan dönemdir,

✔ Neolitik Çağ: M.Ö 10.000-5.000 yıllarıdır,

✔ Kalkolitik Çağ: M.Ö 5.000-3.000 yıllarını içermektedir,

Yeryüzü Kültürleri Ve Uygarlıkları:

Tarih bilimi:Yeryüzü kültürleri ve uygarlıkları hakkında çok önemli veriler sunmaktadır.

✔ Bir uygarlıktan bahsedebilmek için;

1. belli bir kentin varlığı
2. belli bir iş emek ve çabanın gerçekleştirilmesi
3. bir üretim olayına ulaşılması
4. bir yönetim sistemininn oluşturulması (devlet-ordu gibi)  gerekmektedir.

✅Yeryüzü uygarlıklarının yükselişi ve yok oluşları vardır,

✅Mutlaka değişime uğrarlar ve birbirleriyle alışverişe geçerek etki alanları oluştururlar ve sonrasında siyasal anlamda yok olurlar, (örn; Büyük İskender'in Helenistik İmparatorluğu gibi)

Kültürel Emperyalizm:Egemen  kültürler sahip oldukları yeni teknolojilerle (medya-ınternet) farklı topraklardaki yaşam tarzlarını değiştirmekte ve kendi kültürlerünü yayma eğilimi göstermektedirler.

✅ "Göç" Kültürel etkileşimcilikte en büyük etkendir.Böylece  hem yeni kültürler keşfedilir hem de o kültür içinde hor görülmeyi ve ezilmeyi de  beraberınde gelir,(Afrikalılar'ın Amerika'ya  zorla köle olarak göçü gibi)

Kültürlenme: Kültürel bir etkilenme sürecinde bir kültür öteki kültürün etkisiyle evrim ve değişim sürecine girerse bu duruma diyoruz,

Etnosentrizm (etnik merkezcilik):Bir topluluğun ya da bireyin kendi kültürünün değerlerini yüce ve tek kabul ederek farklı kültürleri kendi değer sistemiyle yargılaması(küçümsemesi)dır. Bu tarz düşüncenin sonucunda ise ;"Zenofobi"(yabancı korkusu-yabancı düşmanlıgı) başlar. Bu konu sosyolojiye giriş 5. ünite'yi hatırlayanlar için ayrıca bahsedilmişti.Sadece zenofobi değil birçok hastalıklı düşünce gelişmesine sebep oluyor,(heterofobi,islamofobi vs)

❌ Kültürel kimlik konusunda ise;insanların kendi tarihlerini, özellikle kültürlerini iyi bilmeleri gerektiği önemlidir.Ancak burada en büyük bahtsızlık ;nesnel bir tarih bilgisine ulaşmada yaşanan sıkıntılardır.

✅ Kültür tarihinin bir bilim alanı olarak ortaya çıkışı  ve yükselişi 70'li yıllardan itibaren olmuştur,

✅Kültür tarihi ile Tarih arasındaki farkı gözden kaçırmamak gerekir.Şöyle ki;

***Kültür Tarihi,Tarih gibi olayları, kronolojik sıralamaları ile ele almaz,

***Kültür Tarihi,Olayların psiko-sosyal boyutunu,olayların gerçekleştiği günlerde  her kesimden dile getirilen tasvirlerin oluşturduğu yazılı metinleri,resimleri ve diğer görsel malzemeleri analiz ederek sembolik anlamlarını sorgulayarak bireysel davranışları anlamaya çalışmaktadır.

✅Kültür tarihçici "Peter Burke" dir, 

• Aşk kültürü
• Protesto kültürü
• Nezaket kültürü    gibi konularda kitapları vardır,

✔ Peter Burke'ye göre Kültür Tarihi:Eskiden "yüksek kültür" anlamına geldiği halde,zamanla "aşağıya doğru" yayılmış ve "aşağı" ya da halk kültürünü de kapsamaya çalışmış;yakın dönemlerde ise yanlamasına genişleyerek güzel sanatların ve bilimlerin popüler karşılıklarını-halk müziği,halk tıbbı gibi-anlatmakta kullanılmaya başlanmıştır,der.

SORU:Aşağıdakilerden hangisi bir kültür ve uygarlığın oluşabilmesi için  gerekli ön koşullardan birisi değildir? (ÇIKMIŞ SORUDUR)

a) Bir kentin varlığı

b)Belli bir iş ve emek

c)Bir dil ve din birliğinin sağlanması

d)Bir üretim olayının gerçekleşmesi

e)Bir yönetim sisteminin oluşturulması

Kolay gelsin :))) Başarılar 😉

ETİK 1.ÜNİTE

 ETİK NEDİR?

✅Etik en sükseli zamanlarını

1.  Eski çağ
2.  20.yy ikinci yarısından bu yana yaşamıştır

✔  20.yy'da Etik

• Tıp
• Mühendislik
• İletişim
• Basın
• Siyaset   gibi alanlarda da etkin şekilde kullanılmaya başlanmıştır.

❌ 20.yy ilk yarısında ortaya çıkan Viyana çevresi (Mantıkçı pozitivizm-Yeni pozitivizm) diye bilinen akım yüzünden Etik felsefeden uzaklaştırılmıştır. Yani onlara göre  bilgi ölçülebilir olmalı bu yüzden de  felsefe metafizikten ayrılmalıdır diyerek belki de hayatlarının en büyük hatasını yapmışlardır. :)))

Etik sözcüğünün kökeni ve anlamı:

Eski yunanca bir sözcük olan "ethos"(karakter,huy)dan gelir, Çoğulu "ethe"(canlı bir varlığın mekanı,hep gittiği,sığındığı yer )dir,(Ethos-Ethika-Ethe-Yunanca manaları)

✅Moralis sözcüğünü kullanan ilk kişi Cicero'dur. (Mos-Mores-Moralis-Latince manaları)

📌Etik sözcüğünün asıl anlamı kişi ile ilgilidir ve bugün etik dendiği zaman onu tam karşılayan ve doğru ifade eden anlamı "Ethos"dur.

✅Etiğin temellerini atan filozof "Sokrates"'tir.

✅Doğru yaşamın koşullarından bahseden filozof "Demokritos"tur ve ona göre doğru yaşam

• Dinginlik
• Esenlik
• Huzur   içinde bir yaşamdır,

✅Etiği bir bilgi alanı olarak kuran ve onun bilgi olma niteliğini en açık şekilde ortaya koyan filozoflar

1. Sokrates
2. Platon
3. Aristoteles

Etik ve Ahlak

Etik:

• Bir bilgi alanıdır,(Bu yüzden de felsefenin ilk ve en temel alanına girer)
• Ahlaka göre daha geniş manadadır ve etik ,ahlakın tanımlanmış halidir ,Yani;Adil olma,iyi olma bir ahlak ise ,etiğe göre bunlar ; Adalet nedir? İyilik nedir? sorularına karşılık gelir ,

Ahlak:

• Tarihsel ve toplumsal nitelikli bir olguyu tanımlar
• Filozofun kurup var etmediği,toplumda kendiliğinden varolan,ama filozofun yalnızca "bu nedir? diye sorabileceği bir gerçeklik olgusudur.
• Yere ve zamana göre değişen ve davranış belirleyen normlardan,ölçülerden oluşmuş çeşitli ahlaklar olarak kendini gösterir

Ahlak ile ilgili birkaç görüş

☑Bedia Akarsu: Ahlak her yerde ,yaşamımızın içinde diyor,

☑Annemarie Pieper:Ahlak bağlayıcıdır diyor,

☑Doğan Özlem: Ahlak belli bir tarihsel dönemde bağlı olduğu yasaklar  bütününü içerir diyor

☑İonna Kuçuradi:Ahlakın" kişilerarası ilişkilerde davranışlara ilişkin geçerli"kılınmış çeşitli değer yargıları sistemleri olarak karşımıza çıkan olgu olduğunu söylüyor,Yere ve zamana bağlı şekilde çeşitlilik gösteriyorlar diyor,

✅Yaşam sorunlarının çözümü konusunda  gördüğü önemli işlevin yanında dünya sorunlarına ve özellikle insan hakları sorunlarına elverişli bir yaklaşım getiren etik bir görüş ortaya atması ve etik ile ahlakı birbirinden ayırması açısından önemli olan kişi "İonna Kuçuradi"dir.

Ahlaklılık kavramı:Ahlak tan farkı ,ahlak yereldir ,ahlaklılık ise genel bir olgudur.Yani;Herhangi bir topluluğa ,bölgeye göre değişmez .örn;Dürüst olmak gerekir,Verdiğin sözü tutmak gerekir  gibi ilkeler heryerde aynıdır.( Daha çok meslek etiklerinde rastlanmaktadır)

Etiğin Temel Soruları

✔ İnsan ve yaşamla ilgili her konu ve sorun etiğin kapsamına girmektedir,

Temel sorusu;"Doğru,Adil,İyi anlamında mutlu yaşamanın ne olduğu sorusudur,

✔ 18. yy da eklenen diğer sorunlar ve sorulara ek olarak

• İyi isteme
• Ödev
• Sorumluluk
• Yükümlülük
• Gereklilik
• Değerler
• Anlamlar
• Amaçlar   gibi kavramlar da eklenmiştir,

✔ 20.yy'da ise eklenenler

• Ötanazi
• Kürtaj
• Ölme hakkı
• Organ verme
• Organ ticareti
• Yapay zeka
• Teknoloji
• Gen teknolojisi
• Nano teknoloji
• Nöroloji

Etiğin Önemi

İnsan varlığını sürdürmek için,yaşamak için,var olmak için bir dünya kurmak zorundadır ,O ,doğada sadece canlı bir varlık olarak kalamaz,Kendine özgü bir canlı olmanın ötesine geçerek insan olmak zorundadır.Bu aslında onun toplumsal veya siyasal canlı olmasını içerir.İşte bu yönü onun etik bir varlık olduğunun,zorunlu şekilde etik bir var olan olduğunun ifadesidir.

İnsan yaşamı dünya içinde geçer ve bu dünya da binbir çeşit olay olur.Bu olaylar kişilerin eylemleri,yapıp ettikleri,kişilerarası ilişkiler ve kaçınılmaz olarak ilişkiler kuran bir varlığın eylemleridir.Yani etiğin çoğul anlamı da "bir canlının barındığı ortam olarak etik,insanın var olma,yaşama ortamıdır ve insana özgüdür "İşte bu ortamda olan bitenlerin bilgisini aramak etiğin işidir.

✅Rönasans Dönemi Etiğe katkısı olanlar; (Yeniçağ'da)

1. Bacon (bilgiyi temel almak gerek diyor)
2. Descartes (duygulanımlar konusu ve erdemler konusuna eğilir)
3. Spinoza (etica isimli kitap yazmıştır)

✅ 18.yy'da İngiltere'de  Etiğe katkısı olanlar;

1. Locke
2. Shaftesbury
3. Hutcheson
4. Hume

***Etiğin yeniden doğuşu ve gelişimi konusunun asıl dönüm noktası Almanya'da Immanuel Kant'ın çalışmalarıyla olmuştur.

SORU: "Hastaya zarar vermeme, özel yaşamın gizliliği" gibi daha çok meslek etiklerinde rastlanan normlar aşağıdakilerden hangisine girmektedir?

a) Tıp normları

b) Etik normları

c) Ahlaklılık normları

d) Ahlak normları

e) Gelenek normları

Kolay gelsin,Başarılar.... :)

SEMBOLİK MANTIK 1. ÜNİTE

  MANTIĞIN TEMEL KAVRAMLARI

MANTIK:Düzgün akıl yürüme kurallarının bilimidir,

📌 Düşünmede ortaya çıkan paradoks ve çelişkilerden kaçınmak,tartışmalarda üstün gelen taraf olmanın yöntemlerini geliştirmek isteğinden doğmuştur.

📌Mantık biliminin kurucusu Aristoteles'tir,

Mantığın konusu:Akıl yürütme denilen düşünme biçimidir,(Akıl yürütmek birtakım doğrulardan veya kabullerden hareket ederek,bir sonuca varmak demektir.)

Mantığın amacı:

1. Düzgün akıl yürütme biçimlerini ortaya koymak
2. Akıl yürütmeleri denetlememizi sağlayacak yöntemler geliştirmektir

Mantığın Temel Kavramları

1. Önerme                                                                                                                 *anestek
2. Çıkarım
3. Tutarlılık
4. Mantıksal Doğruluk

ÖNERME:

Anlamlı ve kesin yargı bildiren bildirsel tümcelerdir, (doğru veya yanlış bilgi olmasının bir önemi yoktur)

• Giresun ,Türkiye'nin en kalabalık kentidir        (Y)
• 3+5=9                                                                (Y)
• Asal tek çift sayı 2'dir                                        (D)
• Psokoanaliz kuramcısı Freud'tur                       (D)

📌 Akıl yürütmeler önermelerden oluşur,

📌Sözcüklerin anlamlarının açık olması ve bu sözcüklerin bir arada açık bir yargı bildirmesi gerekli

Örnekler:

***"Haftanın en kırmısı günü çarşambadır"  Burada ki söz dizimi görünüşte önerme olmasına rağmen ,anlaşılır bir yargı bildirmediğinden önerme sayılmaz.

***Ali bir doktordur
***"Ali" üç harflidir.
***"Ali" bir doktordur
*** Ali üç harflidir

İlk ifade Ali hakkında bir önermedir,Ali gerçekten doktor ise önerme doğrudur veya değilse yanlıştır,İkinci ifade ise bir sözcük hakkında,doğru bir önermedir,Üçüncü ve Dördüncü ifadeler ise anlamsızdır,

En Temel Tümce Türleri

• Bildirsel tümceler
• Soru tümceleri
• Emir tümceleri
• Ünlem tümceleri

ÇIKARIM:

Bir veya birden fazla sayıda önermeden hareketle bir başka önermeye bir çıkarımda bulunmaktır,

• Öncül önermeler ve sonuç önermelerinden oluşur                                                 *anestek
• "O halde", "Öyleyse", "Demek ki"," Dolayısıyla" gibi ifadelerden oluşur,
• Birinci öncül

         İkinci öncül,
         ..........
        Sonuncu öncül
        _____________
        O halde,Sonuç önermesi

Örnek:"Ayşe bugün hasta.Demek ki,Ayşe bugün işe gelemeyecek."

Temel Akıl  Yürütme Biçimleri

1. Tümdengelimli (dedüktif)
2. Tümevarımlı (indüktif)
3. Heptengitmeli (abdüktif)

Tümdengelimli (Dedüktif) Akıl Yürütme: Burada önemli olan öncül önermeler doğru ise,sonuç önermesinin de mutlaka  doğru olmasını bekliyoruz, Ama diyelim ki öncül önerme doğru sonuç önermesi yanlış ise bu geçersiz bir tümdengelimli çıkarım olmuş oluyor.Nasıl mı? İşte şöyle ki;

Örnek: Tirebolu Giresun'un bir ilçesidir.O halde,Tirebolu Giresun'un bir ilçesidir. 

            Her insan ölümlüdür. Aristo'da bir insandır.O halde ,Aristo ölümlüdür.

Örnek: Tirebolu ya Giresun'un bir ilçesi ya da Ordu'nun bir ilçesidir.O halde, Tirebolu Ordu'nun ilçesidir.

          Bazı insanlar doktordur.Aristo'da insandır.O halde,Aristo doktordur.

***Birinci örnektekiler geçerli tümdengelimli örnekler, ikinci örnektekiler ise geçersiz tümdengelimli örneklerdir.

📌 Ancak burda dikkat etmemiz gereken bir nokta ; öncül ve sonuç önermelerinin doğruluk derecelerinden çok aralarında ki mantıksal ilişkiye göre de bakmamız gerektiğidir.

Örnek: "Kar beyazdır.O halde ,çimen yeşildir"  (Ne alaka yani diyor insan :))  ama şöyle yazılmış olsa idi bu geçerli olucaktı o nasıl peki?

  Örnek:" Kar yeşildir.Çimen beyazdır.O halde,Kar yeşildir ve çimen beyazdır".(Burası anlaşıldı umarım :)) Burada kar'ın yeşil olduğuna takılmıyoruz cümlenin mantıksal bütünlüğüne bakıyoruz,yani ilk örnekte verdiğimiz cümle de kar'ın beyaz olmasına bağlı çimen yeşildir anlamı çıkıyor ne alaka yani burası mantık hatası olduğundan geçersiz oluyor ama ikinci cümle de birisi diğerinden dolayı olmuyor ,yani o öyle imiş bu böyle ,tamam mı?                               *anestek

Tümevarımlı (İndüktif) Akıl Yürütme:Doğa bilimlerinde ve gündelik yaşamda başvuruyoruz.Mesela bunda tümdengelimli de hani sonuç önermesini de kesin doğru kabul ediyorduk ya bunda bu yok sadece sonuç önermesinin doğru olma olasılığını arttırma şartı aranıyor.Yani;

Örnek: 50 Kişilik  Kız İmam Hatip Lisesi Okulunun kapısında zilin çalmasını bekliyor olalım

Birinci çıkan kız öğrencinin başörtülü çıktığını

İkinci çıkan kız öğrencinin de aynı şekilde çıktığını

Üçünçü çıkan kız öğrencide aynı ise

------------------------------------------

kırkdokuzuncu kız öğrenci de aynı çıksa 

______________________________________-

O halde,tüm okuldaki kız öğrencilerin başörtülü olduğu   sonucuna varıyoruz.(Bu örneği verdim çünkü artık imam hatipler başörtülü olmak zorunda değil,)

📌Eğer tümevarımlı bir çıkarımda öncül önermelerin doğruluğu sonuç önermesinin doğruluğunu ciddi mana da artırıyorsa,bu çıkarım güçlü bir tümevarımlı çıkarımdır. Nasıl mı?

Örnek:Yasemin sözelcidir,

_____________________

O halde, Yasemin yarın ki ÖSYS'de matematikten full çıkartamaz, :))

📌Eğer tümevarımlı bir çıkarımda öncül önermelerin doğruluğu sonuç önermesinin doğruluğunu ciddi mana da artırmıyor sa ,bu çıkarım zayıf bir tümevarımlı çıkarımdır. Yani;

Örnek:Tanıştığım ilk Karadeniz'li inattır

           Tanıştığım ikinci Karadeniz'lide inattır

            Tanıştığım üçüncü Karadeniz'lide inattır

______________________________________

Dolayısıyla,tüm Karadeniz'liler inattır :))) (Hepsi inat değil :))

           

***Analoji (benzeşim) yoluyla akıl yürütme:(Tümevarımlı akıl yürütmenin bir biçimidir)

Öncül önermelerde İki şey arasındaki ilgili bakımlardan benzerlik ortaya koymak ,Yani;

Örnek:Rize  ilinin çoğrafi durumu ,Rize'nin  yaz mevsimlerinde ki  ılımanlığı ve iklimi Muson iklimine benzer,Muson ikliminde yazın  yaşam kolaydır.Dolayısıyla yazın Rize'de yaşamamız mümkündür. (Bu olumlu ve anlamlı bir analojidir)                                                     *anestek

  Örnek: Maymunlar ve insanlar pek çok açıdan birbirine benzerler.İnsanlar futbol oynar.Dolayısıyla maymunlar da futbol oynar (Başarısız bir analoji örneği )

Heptengitmeli (Abdüktif) Akıl Yürütme:Gündelik yaşamda sıkça başvurdugumuz bir yontemdır.Burada sonuç önermesinden öncül önermenin doğru olmasını açıklayıcı gücü en yüksek olan önermeyi sonuç önermesi olarak çıkartmamız gerekiyor.Yani;

Örnek: Diyelim ki,Antalya'da kent meydanında (orada kent meydanı var mı bilmiyorum bu arada :) tamamen hayal dünyam) oturuyoruz  ve bir anda lapa lapa kar yağdı.Aklımıza ilk gelen şeyin gerçekten kar yağdığı veya yağabileceği gelir di mi, ama O an sıcaklık ve mevsim açısından buna elverişli değil (ki genelde Antalya'ya pek kar yağdığı da görülmez:) hemen bir genel yani öncül önerme yapıyoruz ,ne diyoruz aaa yaşasıııınn kar yağıyor nihayet ama durum bizim sandığımız gibi değil de otomatik kar yağdırma makinelerinden yağdırılan kar olduğu sonucu hemen aklımıza gelmez .İşte bu akıl yürütme şekli aynen bunu açıklar,(geçenlerde tv de antalya'ya böyle bir insanlar sevindirik olsunlar diye yapılmıştı aklıma geldi yazayım dedim :))

TUTARLILIK

Bir grup önermenin tümünün aynı zamanda doğru olabilmesi bu önermeler grubunun tutarlı olduğunu gösterir,

 Örnek:"Hira Yasemin'in kızıdır." ve Yasemin Hira'nın annesi değildir". önermesi (tutarsızdır.)

 Örnek: " İrem Yasemin'den  küçüktür","Hira İrem'den küçüktür.", Yasemin Hira'dan büyüktür" (tutarlı)

MANTIKSAL DOĞRULUK

📌Geçerli çıkarım ile mantıksal olarak doğru önerme ve mantıksal olarak yanlış önerme arasında sıkı bir ilişki vardır. Sadece aralarına "ise,"ve"yazılması aynı manaya getirir,Yani;

Örnek:Ayşe bir dördüncü sınıf öğrencisi ise,Ayşe bir öğrencidir (mantıksal olarak doğru) bir başka ifadesi ise;

-----Ayşe bir dördüncü sınıf öğrencisidir,O halde,Ayşe bir öğrencidir" çıkarımı (geçerli bir çıkarım) dır.                                                                                                                          *anestek

Mantıkta Sembolleşme

Dil üç alanda incelenir

1. Sentaks (dizim)
2. Semantik (anlam)
3. Pragmatik

Örnek: "Sosyoloji" sözcüğünün dokuz harfli olma özelliği  (sentaktik)

       Yani burada anlam bilmeyen bir insan bunun kaç harften oluştuğunu bilir ,bu manayı veren anlamdır.

Örnek: "Sosyoloji" sözcüğünün insan ve toplum bilimi anlamına gelmesi ise (semantik )

------Sosyoloji ile Toplum bilimi sözcüklerinin eşanlamlı olması da (semantik) bir ilişkidir.

Örnek:"Al" sözcüğü,"Bayramda her yer al bayraklarla süslendi" tümcesinden kırmızı yerine kullanıldığından burada "al" sözcüğü anlamı dilsel bağlamı oluşturan tümce yeterlidir.(pragmatik) (Dilsel bağlam)

📌Pragmatiğin en temel kavramı "bağlam" kavramıdır.

1. Dilsel bağlam
2. Fiziksel bağlam

Anlam Bulanıklığı:Bir ifadenin hangi varlıklara,hangi durumlara uygulanabilineceğini kesin olarak belirlenememesidir..

• Uzun
• Kısa
• Hızlı
• Yavaş

Çok Anlamlılık:Bir ifadenin birbiriyle ilgisiz birden fazla anlamda kullanılmasıdır

• al-kırmızı(renk)                                                                                                       *anestek
• al-bakkaldan iki kilo şeker al gibi,(satın almak )

Sembolleştirme:

✅Gündelik dilde ifade ettiğimiz bir önermeyi sembolik bir dilde ifade etmek o sembolik dilde sembolleştirmektir.

Örnek: "İki ve beş sayılarının toplamı üç ve dört sayılarının toplamına eşittir" önermesinin sembolik hali:   "2+5=3+4  şeklinde dir.

✅Gündelik dilde ifade edilmiş bir çıkarımdaki tüm öncülleri ve sonuç önermesini sembolleştirdiğimizde,bu çıkarımı sembolleştirmiş oluruz."O halde " yerine ∴ sembolü kullanılır.

Örnek:"İki üçten küçüktür.Dört beşten küçüktür,O halde,,iki ile dördün toplamı,üç ile beşin toplamından küçüktür.   2 < 3 , 4 < 5  ∴ 2 + 4 < 3 + 5 'dir.

Sembolleştirmenin Yararı

✔Sembolleştirme söylemek istediğimizi kesin olarak ifade etmemizi sağlar
✔ Söylemek istediğimizi daha kısa ifade etmemizi sağlar
✔Denetlemeleri hızlı ve hatasız gerçekleştirmemizi sağlar
✔Sembolik mantıkta önerme ve çıkarım biçimlerini ele alarak genel sonuçlara ulaşmayı sağlar


SORU: Aşağıdakilerden hangisi bir önermedir?

 a) Bugün yağan kar mı ?
 b) Bana kitaplarımı getir.
 c) Keşke İstanbul'a dönebilsem.
 d)Hira tıp kazanmış,Sahi mi !
 e) 1 en küçük tek doğal sayıdır.

Kolay gelsin :))