SOSYOLOJİYE GİRİŞ 5.ÜNİTE

KÜLTÜR VE TOPLUM

✅ Ünlü kültür kuramcısı Raymond Williams kültür terimine dair 164 farklı tanım var diyor,

Kültür’e birkaç yaklaşım;

✔️ Tarih içerisinde oluşturulan bir anlam ve önem sistemi, ya da başka bir deyişle , bir grup insanın bireysel ve toplu yaşamlarını anlamada ,düzenlemede ve yapılandırmada kullandıkları bir inançlar ve adetler sistemidir . Yani insan yaşamını anlamanın ve düzenlemenin bir yoludur diyor (Parekh )

✔️Ona göre kültür (hars) halkın ananelerinden,eğilimlerinden ,örflerinden,sözlü ve yazılı edebiyatından ,estetik ve iktisadi ürünlerinden oluşur diyen ve Türkiye’de sosyolojinin öncü isimlerinden olan kişi Ziya Gökalp’tir

✔️Bir cemiyetin sahip olduğu maddi ve manevi öğelerden oluşan bir bütündür (Mümtaz Turhan)

Kültür Kavramının Tarihsel Gelişimi                                                                                  *anestek

• 18.yy’a kadar ki dönemde ;Toprağı ıslah etme-ürün yetiştirme (Kültür mantarı terimi)
• 18.yy’da Aydınlanma Düşüncesi sonucu :İnsan Zihni’nin etkin olarak geliştirilmesi
• 18.yy sonrası ve günümüzdeki kullanımı ise Estetik kavram ve halkın bütün bir yaşam biçimini ifade eden anlamlara ulaşmıştır

Kültür’ün üç temel tanımı

1. Kültür’ün estetik tanımları ya da yüksek kültür olarak kültür
2. Kültür’ün antropolojik tanımları ya da bütün bir yaşam tarzı olarak kültür
3. Paylaşılan anlam sistemleri olarak kültür

✅ Kültürü Estetik mükemmellik olarak tanımlayan Kültür eleştirmeni Matthew Arnold ‘tur.

✅Sosyal antropolojinin kurucusu Edward Burnett Tylor dur

✅Kültür paylaşılan semboller/anlamlar sistemidir diyen kişi Clifford Geertz’dir

Kültür çeşitleri

• Alt kültür 
• Karşı kültür
• Kitle kültürü
• Folk kültür veya halk kültürü
• Yüksel kültür
• Popüler kültür

➡️Toplumda azınlıkta olan grupların değer ve tutum ve yaşam tarzlarını yansıtır ( punk, rock, romanlar,eşcinseller) Alt Kültür

➡️Egemen kültürel değerlere topyekun bir şekilde karşı gelen grupların yaşam biçimlerini yansıtır ( Hippi kültürü) Karşı kültür

➡️Kültür endüstrisi tarafından ticari kaygılarla üretilen ama kitlesel düzeyde tüketilen  kültür için kullanılır, Yukarıdan dayatılır ve estetik,sanatsal değerlerden yoksundur. (Kitle Kültürü)

➡️Halk türküleri,hikayeleri en tipik şekilleridir (Folk Kültürü ya da Halk Kültürü)

➡️Çeşitli sanat biçimleri,edebiyat,müzik,bale,opera vs gibi örnekler bu kültüre aittir (Yüksek Kültür)

➡️Toplumda büyük çoğunluklR tarafından beğenilen,tercih edilen kültürdür.(Tv izlemek ) Popüler Kültür
                                                                                                                                                   *anestek
Frankfurt Okulu

1. Adorno
2. Horkheimer
3. Benjamin
4. Lowenthal

***Frankfurt Okuluna göre kültür: kapitalizmin tahakkümünü yaygınlaştırmak ve insaları ve onların kültürel anlatımlarını metaya dönüştürmek için teknolojiyi nasıl kullanıldığı ve aklı naıl araçsallaştırdığını göstermeye çalışır diyorlar,

📌Mekanik Yeniden Üretim Çağında Sanat Eseri  adlı çalışma ,Benjamin'e aittir (popüler sanat konusunda daha iyimser bir tavır sergiler)

Paradigma:Bir bilimsel disipline,bilim topluluğuna belirli bir süre için model oluşturan ve topluluğun üyeleri tarafından yaygın olarak kabul edilen kuramsal çerceveye verilen isimdir.

Hale: Sanat eserine özgü onu tek ve biricik yapan,onu çevreleyen parıltı

Hegemonya:Bir rejim,sosyal sistem ya da iktidarın baskıdan çok geniş toplum kesimlerinin ona rıza göstermesi sonucu ortaya çıkan egemenlik biçimidir.

📌Hegemonya "Antonio Gramsci"'e aittir (cips gibi ismi var akılda çok kalıcı :)))

Britanya Kültürel Çalışmalar Okulu

1. Barthes
2. Althusser
3. Foucault
4. Gramsci

***Britanya Kültürel Çalışmalar Okulu'na göre kültür:

• Medyanın kültürel hegemonyanın oluşturulması ve sürdürülmesindeki rolüne dikkat çekiyor,
• Popüler kültür ile Alt kültürü detaylıca incelemeye alıyor,
• Kültürlerin özerkliğine dem vururlar
• Egemen güç/iktidar iktidar ilişkileri tarafından biçimlendirildiği görüşüne sahipler
• Kültürel tabakalaşmayı reddederler

📌Egemen sınıfın kültürünün eğitim sistemi yoluyla nesilden nesile aktarılması sürecini ifade eden kavram Kültürel Yeniden Üretimdir ve kuramcısı "Pierre Bourdieu " dur,

Kültürel Determinizm:Kültürün değişmez ve çok güçlü,içinde yer alan bireylerin de onun bir nevi esiri olduğu düşüncesidir.

Etnosantrizm: Bireyin kendi kültürel değerlerini merkeze alarak başka kültürleri kendi kültürünün değer sisteminden değerlendirmesi ve yargılamasıdır.Yani kendi kültürünü yüceltme ve başka kültürleri aşağılama olarak geçer ve sonuunda ise

• Heterofobi (farklılık düşmanlığı)
• Zenofobi  (yabancı korkusu/düşmanlığı)
• İslamafobi (İslam korkusu)
• Homofobi (eşcinsel düşmanlığı)
• Şovenizm    gibi düşmanlıklara ve ayrımcılıklara sebebiyet veriyor,                             *anestek

Kültürel rölativizm:Kültürleri kendi içinde değerlendirmek ve yargılamak gerektiği,kültürlerin dışardan yargılanmayacağı düşüncesidir,

📌Kültürel geçikme kavramı "William Ogburn 'a aittir.

📌Kültürel sermaye kavramı "Bourdieu'ya aittir.

📌Küreyerelleşme kavramı "Robertson'a aittir,

SORU:Cep telefonu sahibi olmayan insanların,cep telefonu edindikten sonra toplum içindeyken çevrelerindeki insanları rahatsız edecek şekilde bağıra çağıra telefonla konuşmalarını anlatan kavram hangisidir?

a Kültürel rölatizm

b)Kültürel determinizm

c)Kültürel gecikme

d Kültürel sermaye

e)Kültürel emperyalizm

 kolay gelsin ;))