SOSYAL POLİTİKA 8.ÜNİTE

KÜRESELLEŞME VE GÜNÜMÜZ SOSYAL POLİTİKA SORUNLARI

Küreselleşme: İktisadi,sosyal ve siyasi hayatın bütün aktörlerinin 1989’lar sonrası dönemde yaşadıkları sorunların gerekçelendirilmesinden,gelecek dönem projeksiyonlarının yapılmasına kadar kendilerini ilgilendiren bütün alanlarda sebep,sonuç veya belirleyici faktör olarak dikkate aldıkları bir referans olmuştur.

🍂Küreselleşme ayrıca ulus devlet için sıkıntılı bir süreçtir.

Küreselleşmenin Doğuşu 

• 1979’li yılların ortasında yaşanan krizi takiben 1980’li yıllarda ortaya çıkmıştır 
• Soğuk savaş döneminin sona ermesi
• İki bloklu dünyadan tek bloklu dünyaya geçiş ve Doğu bloğunda yer alan ülkelerin batı ile bütünleşme çabaları 

Brezilyalaşma : Kayıt dışı emek piyasalarının yükselişi anlamına gelir ( Küreselleşmenin olası sonuçları )

Dünya Bankasına Göre Küreselleşme

Ekonomilerin ve toplumların bütünleşme sürecidir ve kaçınılmazdır.

Uluslararası Para Fonu (IMF) Göre Küreselleşme                                                          *anestek

Bütün ülke vatandaşlarına Daha yüksek hayat standardını sağlamak için,kültürel ,sosyal,çevre ile ilgili boyutları da var diyor 

🍂Kıt kaynaklarla sonsuz ihtiyaçların karşılanması hedefinin gerçekleştirilmesi için en uygun yoldur 

Ekonomik Kalkınma Ve İşbirliği Örgütü (OECD)Göre Küreselleşme

Mal ve hizmet piyasaları ile birlikte mali piyasaların da bütünleştiği,ulusal ekonomilerin birbirine bağımlılıklarının arttığı çok yönlü bir ekonomik bütünleşme sürecidir.

Birleşmiş Milletler (BM)’e Göre Küreselleşme

Karşılıklı bağımlılığın artması ve iktisadi,siyasi,sosyal ve kültürel boyutları olan çok yönlü bir olgudur der

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)’e Göre Küreselleşme

Toplumlar ve ülkeler arası eşitsizlikleri artıran,sosyal sorunları derinleştiren etkileri olduğunu söylüyor.

Küreselleşme ile ilgili yaklaşımlar

1. Aşırı Küreselleşmeciler
2. Şüpheciler
3. Dönüşümcüler

Aşırı Küreselleşmeciler 

• Mal ,hizmet ve sermaye hiç olmadığı kadar artmıştır
• Ulus devlet önemini yitirmiştir
• Piyasalar devletten daha güçlü olmuştur
• Neo-liberaller / Neo-Marksistler 

Şüpheciler:

• Yaşadığımız dünya da hiçbir şey yeni değildir
• Dünya çapında bütünleştirici sonuç doğurmadı
• Ekonomik faaliyetler belirli ülkeler ve gruplara kaydı
• Milliyetçi / sağ görüş

Dönüşümcüler:

• Küreselleşmeyi olumlu-olumsuz sonuçları ile değerlendirirler 
• Entelektüellerden oluşur

Küreselleşmenin Göstergeleri

1. Uluslararası mal ve ticaret arttı
2. Uluslararası sermaye hareketleri ve yatırımlar arttı                                                     *anestek
3. Haberleşme ve ulaşım maliyetleri düştü ve iletişim arttı
4. Çok uluslu şirketler büyüdü

✅Hizmet ihracat ve ithalatı bakımından lider ülke Sıralaması

1. ABD
2. İngiltere
3. Almanya
4. Japonya

✅Ar-Ge harcamalarına en fazla katkınyapan ülke ÇİN’dir

✅Çok uluslu devletlerin %90’ı ABD,AB,JAPONYA kökenlidir

✅Rus çok uluslu şirket “Gazprom’dur.

✅1980-2000 dönemi doğrudan yabancı sermaye yatırımları en fazla Asya-Pasifik ülkelere olmuştur 

🍂Küreselleşmenin olumsuz sosyal sonuçlar doğurduğu BM tarafından hazırlanan İnsani Gelişme Raporları ile doğrulandı.

✔️Sosyal Refah Devleti’nin  altın çağı ikinci dünya savaşı sonrası :1945-1975 yılları arasındaki 30 yıllık dönemdir .

A tipik istihdam: Hizmet sektöründe kısa süreli ve esnek zamanlı çalışmak isteyen Daha çok kadınların,öğrencilerin ,engellilerin tercih ettiği istihdam şekildir (taşeronlaşma)

İnformel-kayıt dışı sektör:Verimliliği düşük işler olduğu İçin çalışanlar İçin ücretlerin düşük,çalışma sürelerinin uzun , iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin yetersiz,iş güvenliğinin olmadığı işlerde çalışmak demektir.(merdiven altı sektör)

🍂Çalışan gruplar arasında en dezavantajlı grup göçmenlerdir ve ILO’nun 2004 yılından sonra ağırlıklı ilgi alanına girmiştir.

✅Dünya nüfusunun yalnızca %20’si yeterli sosyal güvenlik garantisine sahiptir.

✅İlk defa sosyal sigorta sistemini Bismark(1881) Almanya ‘da başlatmıştır .

✔️ILO’nun ilk ve en kapsamlı faaliyeti 2004’te “Herkes İçin Fırsatlar Yaratan Adil Bir Küreselleşme” raporu olmuştur                                                                                         *anestek

Soru:Aşağıdakılerden hangisi çok ayaklı sosyal güvenlik sistemini yerleştirmeye yönelik politikalar arasında yer alır ?

• Kıdem tazminatı
• Sosyal yardımlar
• Bireysel emeklilik sistemi
• Sosyal dayanışma
• Asgari ücret 

Cevapları bloğun yorumlar kısmına yazabilirsiniz , Başarılar :)))

SOSYAL POLİTİKA 6. ÜNİTE

SOSYAL DIŞLANMA-AYRIMCILIK

Sosyal Dışlanma: Sivil,siyasi,ekonomik ve sosyal vatandaşlık haklarından mahrum olma ve edilme durumudur.

*** İlk defa  sosyal dışlanma  Fransa'da kullanılmıştır.

***Rene Lenoir sosyal dışlanmayı daha geniş manada kullanmıştır.

• Zihinsel ve fiziksel engelliler
• İntihar eğilimliler
• Hasta-bakıma muhtaç yaşlılar
• İstismar edilen çocuklar
• İlaç bağımlıları
• Suçlular
• Tek ebeveynli aileler
• Sorunlu aileler
• Marjinal kişiler
• Asosyal kişiler
• Diğer sosyal uyumsuz kişiler   ,    diye gruplaştırıyor.                                               *anestek

***ABD'de dışlanmış gruplar için sınıfaltı kavramı kullanılır.( siyahlar/orta ve latin amerıkalılar,asyalılar,k.amerika yerlileri)

Sınıfaltı kavramı: Daha çok yoksulluktan öte

1. Yasa dışılık,
2. Uyuşturucu kullanımı,
3. Evlilik dışı çocuklar,
4. İşsizlik ve
5. Okul başarısızlığı ,   olarak geçiyor.

Sosyal Dışlanmanın Nedenleri

1. Ekonomik
2. Sosyal
3. Siyasal
4. Kültürel
5. Davranışsal
6. Coğrafi
7. Kişisel

Sosyal Dışlanma Biçimleri 

1. Ekonomik
2. Mekansal (belli mekanlara ulaşmada veya mekanlardan yararlanmada sorunların olması)
3. Kültürel    (farklı din/mezhep veya etnik kökenden gelme)
4. Siyasi      (vatandaşlık haklarını tam kullanamama veya engellenmesi)

Ekonomik Dışlanma: Kişilerin temel gereksinimlerini karşılayacak gelirden yoksun olmaları demektir.AB'de uzun süreli işsizlik ekonomik dışlanmada kullanılan bir göstergedir der,Uzun süreli işsizlikten en çok etkilenenler

• Kadınlar
• Göçmenler
• Azınlıklar
• Gençler

***İlk defa  resmi bir belgede  sosyal dışlanma sorununa  yer verildi. (Maastricht Anlaşması)

***Sosyal dışlanmanın önlenmesine yönelik en dikkat çeken politika "güvenceli asgari gelir veya asgari gelir güvencesi"dir.

***Fransa: 25 yaş üzerinde ve fransa'da yaşayan belirli yoksulluk sınırının altında bulunanlar bu haktan yararlanırlar (asgari tutunma geliri)

Workfare : ABD ve Avustralya'da uygulanan ,işsiz ,yoksul ve dışlanmış bir kişinin yardıma hak kazanabilmesi için ilgili kamu kurumunda gösterilen bir işte çalışma zorunluğu vardır .

***İnsana yakışır iş (decent work) kavramı ilk defa ILO'nun 1999 yılında yapılan 87.Uluslar Arası Çalışma Konferansında kamuoyuna sunuldu.                                                                          *anestek

İnsana Yakışır İş:Dünya çapında kadın,erkek tüm bireylere özgürlük,eşitlil,güvenlik ve saygınlık koşullarında insan onuruna uygun istihdam olanaklarının sağlanması demektir.

***Ayrımcılık ilk defa Anglo-Sakson hukukunda ve bir mahkeme kararında kullanılmıştır ancak tam bir tanımı yoktur.

Ayrımcılık Türleri

1. Doğrudan Ayrımcılık
2. Dolayısıyla Ayrımcılık
3. Taciz-Cinsel Taciz
4. Olumlu (pozitif)
5. Sistematik Ayrımcılık
6. Çoklu (kesişen) Ayrımcılık
7. Ters Yönlü Ayrımcılık

Doğrudan Ayrımcılık:Kişiye onunla aynı veya benzer durumda olan başka bir kişiye göre daha az olumlu davranılmasıdır. yani;zencilerin veya romen çocukların bir okula veya rest.girmelerine izin vermemek)

Dolayısyla Ayrımcılık:Bir kişinin kendisiyle bağlantılı bir başka kişinin niteliklerinden dolayı (Beyaz'lının siyahi  ile evlenmesi veya Müslüman birinin Hristiyan birisi ile evlenmesidir)

Taciz-Cinsel Taciz:Din,ırk,köken,cinsel yönelim gibi nedenlerle kişinin onurunu zedelemek ve düşmanca,aşağılayıcı ve saldırgan tutumlarda olmak (Taciz) ,Kendi isteği ve rızası olmadan kişiye sözlü veya fiziksel sarkıntılık yapmak (Cinsel taciz)

Olumlu (Pozitif) Ayrımcılık:Kişinin din,dil,renk,ırk,cinsiyet gibi dezavantajlı durumlarını göz ardı ederek kişinin lehine yapılan davranış ve uygulamalardır. (Kota yönteminin en fazla yapıldığı ayrımcılıktır)

Sistematik Ayrımcılık:Belirli gruplara karşı kurumsallaşmış yapı,politikalar,uygulamalar ve geleneklerdir. (G.Afrika'da zencılare karşı yapılan ayrımcılık)

Çoklu/Kesişen Ayrımcılık:Birden fazla ayrımclılık türünün  aynı anda olmasıdır (engelli ve  müslüman bir erkeğin hem engelli hem dini nedenle ayrımcılıga uğraması)

Ters Yönlü Ayrımcılık:Dezavantajlı gruplara uzun süreli uygulanan olumlu ayrımcılık uygulaması sonucu bu defa onların diğerlerine ayrımcılık yapması :))

Nedenlerine Göre Ayrımcılık

1. Irk,Renk,Soy vs, Din ve Siyasal görüşe dayalı ayrımcılık
2. Cinsiyet ayrımcılığı
3. Engelli ayrımcılığı
4. Yaş ayrımcılığı

                                                                                                                                           *anestek

Çalışma Yaşamında Ayrımcılık

***Ayrımcılın en yaygın görüldüğü şeklidir

• işe alma
• işten çıkarma
• eğitim
• terfi

***Kadın-erkek ücret eşitliği ile ilgili ilk düzenleme Roma Anlaşması'nda 119. maddede yer alır.

***ABD'de istihdamda yaş ayrımcılığına karşı korunma yaşı 40 tır.

***Türkiye'de 1982 Anayasasının 10.mad herkes kanun önünde eşittir.

***Türkiye'de 4857 sayılı İş Kanunu'nun 5. mad doğrudan-dolaylı ayrımcılık kavramları ilk defa mevzuata girmiştir.

Soru: 1982 Anayasası'nın 2010 yılında yaptığı değişiklik ile pozitif ayrımcılığa muhatap olmayan gruplar arasında hangisi yoktur?

• Çocuklar
• Erkekler
• Yaşlılar
• Engelliler
• Malul ve gaziler    ??   cevapları bekliyorum arkadaşlar, kolay gelsin ;)

SOSYAL POLİTİKA 7.ÜNİTE

DEZAVANTAJLI GRUPLAR

1. Kadınlar
2. Çocuklar-Gençler
3. Yaşlılar
4. Engelliler
5. Eski hükümlüler
6. Göçmenler
7. Azınlıklar
8. Tek ebeveynli aileler
9. Yoksullar

✅ Dünya’da kadınların %45,1 i hizmet sektöründedir

Türkiye’de

• % 49,9’u hizmet 
• % 33,3’ü tarım
• % 17,1’i sanayi de çalışmaktadır

BM’nin belgeleri arasında 

1. İnsan hakları evrensel bildirgesi
2. Ekonomik sosyal ve kültürel haklar sözleşmesi
3. Medeni ve siyasi haklar sözleşmesi
4. Kadınlara karşı her türlü ayrımcılığın önlenmesi sözleşmesi                                         *anestek
5. Kadınlara karşı her türlü ayrımcılığın önlenmesi sözleşmesi ek ihtiyari protokolü

ILO’nun belgeleri arasında

1. Analığın korunması sözleşmesi
2. Gece çalışma sözleşmesi

✅Kadın erkek eşitliği ile ilgili ilk düzenleme 1957 tarihli Roma Antlaşması’nın 119.mad ücret konusunda yapılmıştır (ABD)

✅ Türkiye’de kadın işçileri korumaya yönelik ilk düzenleme ise 1930’da 1593 sayılı “Umumi Hıfzısıhha Kanunu” ile yapılmıştır

✅ Kadın işçilerin çalışma yaşamında korunması ile alakalı en ayrıntılı düzenleme 4857 sayılı İş Kanunu’nda yer alır

✅ Kadın işçilerin yer altı ve su altında çalıştırılmamaları 4857 sayılı İş Kanunu’nun 72.mad belirtildi

✅ Türkiye,BM Kadınlara karşı her türlü ayrımcılığın önlenmesi sözleşmesi ni 1985’te kabul etmiştir

✅ ILO çalıştırılma yaşını en az 15 olarak kabul eder

✅ BM ve Avrupa’da 15-24 yaş aralığını genç işçi kabul eder

✅ İlk defa çocukların ve gençlerin çalıştırılması Sanayi Devrimi ile başlamıştır

✅ Türkiye ‘de çocukların çalışma yaşamında korunması ile alakalı ilk düzenleme 151 sayılı kanun ile 1921’de yapıldı

✅ Özel olarak korunacaklar  1961’de hükme bağlandı

✅ 65 yaş yaşlılığın başlangıcı olarak kabul edilir

✅BM Dünya Engelliler raporuna göre %15 engelli vardır

✅ Engelli çalıştırılma zorunluluğunla olarak 854 sayılı Deniz İş Kanunu ile getirilmiştir

✅ İş kanununda kota sistemi 1475 sayılı kanunda geçer

✅ İlk defa Korumalı İşyeri sistemi 5378 sayılı kanun ile

✅Türkiye’de 4857 sayılı İş Kanunu’nda eski hükümlülerin  %2 oranında çalıştırma zorunluluğu vardır ( Sadece kamuya izin var)

 Engelliler                                                                                                                           *anestek

• Özel sektör: %3 (50 ve daha fazla işçi)
• Kamu işyeri:%4

Göçmen:BM kendi vatandaşı olduğu ülkeden başka bir  ülkede 1 yıl veya daha fazla süre kalan kişiler için bu kavramı kullanır

Mülteci:Irkı, dini, milliyeti ve siyasi düşüncesi nedeniyle zulüm göreceği konusunda korkusu olan ve bu yüzden ülkesinden ayrılan, geri dönemeyen kişilere denir

Sığınmacı:Henüz göçmen statüsü verilmemiş olan , hakkında hukuki prosedür devam eden kişidir

✅AB’nin göç politikası ilk olarak Roma Antlaşması’nda yer aldı,(Avrupa tek senedi)

Maastrich Anlaşması ( Birlik vatandaşlığı ) kavramı , serbestçe dolaşma 

✅ Türkiye’de 5543 sayılı  İskan Kanunu ile göçmenlik düzenlendi

 4817 sayılı  Yabancıların Çalışma İzinleri hakkında kanun

• Süreli
• Süresiz
• Bağımsız 

SOSYAL POLİTİKA 5.ÜNİTE

SOSYAL GÜVENLİK VE SİGORTALAR

 Dar Anlamda Sosyal Güvenlik:Gelir transferlerinin toplumsal düzeyde gerçekleştirilmesine yönelik
mekanizmaların be bunları düzenleyen hukuk düzeninin bir gerçeği olarak ortaya çıkar

Geniş Anlamda Sosyal Güvenlik:Sebebi ne olursa olsun muhtaçlık ve yoksulluk yaratan her türlü duruma karşı garantisi sağlanması anlamına gelir 

✅ İlk defa 1935’te Amerikan Sosyal Güvenlik Kanunu’nda “Sosyal Güvenlik İhtiyacı” kullanılmaya başlandı

✅ILO ‘nun 102 sayılı Sosyal Güvenliğin Asgari Normları sözleşmesi ( 102 sayılı sözleşme ) ilk ve en kapsamlı sözleşmedir

Kısa vadeli tehlikeler

• Hastalık
• Analık
• İşsizlik
• İş kazası

Uzun vadeli tehlikeler

• Malullük
• Yaşlılık
• Ölüm

✔️ Mal varlığına yönelik zararlar “özel sigorta” kapsamındadır.                                      *anestek

Geleneksel Sosyal Güvenlik Yöntemleri

1. Bireysel tasarruflar
2. Aile içi yardımlaşma ( en temeli olan bu)
3. Tanıma bilme faktörüne bağlı yardımlaşma (aidiyet)
4. Dini sosyal yardımlaşmalar
5. Kurumsallaşmış sosyal yardımlar (orta sandıkları-avarız vakıflar)

🍂 Sosyal sigortaların ilk örneği ➡️ orta sandıkları

🍂 Primli  sisteme göre işler ➡️orta sandıkları

Modern Sosyal Güvenlik Yöntemleri

1. Sosyal Sigorta Yöntemi ( primli)
2. Devletçe Koruma Yöntemi (primsiz)
3. Tanımlayıcı Sosyal Güvenlik (Oyak-İlksan)

🍂Sosyal Sigortalar

• Primli rejimler
• Devlet müdahalesi
• Katılım zorunlu
• Özerk yönetim.   

✅ Dünya nüfusunun %20’si yeterli sosyal güvenlik garantisine sahiptir (ILO verileri)

 ✅ 19.yy da ilk defa Almanya ‘da Otto Van Bismark tarafından kuruldu ( ilk sosyal sigorta)

✅ Almanya’dan sonra ikinci sırada Avusturya gelir

✅Sosyal sigortalarda en son kurulan sigorta kolu “İşsizlik Sigortası”dur

✅İşsizlik Sigortası ilk defa 1907’de Danimarka’da kuruldu

✅ Türkiye’de 1945 yılında ilk sosyal sigorta kurumu kuruldu

✅Sadece İngiltere bu konuda farklı bir uygulamaya gitti (Beveridge)yani; vergilerle finanse edilmesi

Sosyal Sigortanın Özellikleri

• Kamu Sigortası olması
• Devletin garantör olması
• Zorunluluk ilkesi
• Finansmana katılım ilkesi
• Özerk yönetim ilkesi
• Karşılık olma ilkesi

✅ Türkiye’de ilk sosyal sigortalar kanunu 1964’te kuruldu

✅ En yüksek maliyetli sigorta kolu➡️ hastalık sigortasıdır

✅ Sigortalılara ve devlete bir yük getirmeyen sigorta kolu➡️ iş kazaları ve meslek kazaları sigortasıdır
                                                                                                                                       *anestek

✅ En fazla sayıda sigortalının faydalandığı  ve en fazla harcama yapılan sigorta kolu ➡️ yaşlılık sigorta sıdır

✅Bütün ülkelerde ilk olarak kurulan sigorta kolu ➡️ iş kazası ve meslek hastalığı sigortasıdır

Sosyal Güvenlik Tehlikeleri

• Hastalık
• İş kazaları
• Analık
• Yaşlılık
• Malullük
• Ölüm
• İşsizlik
• Meslek hastalıkları
• Aile gelirinin yetersizliği

🍂 ILO’nun Sosyal  Sigorta kapsamı %20-%50
🍂 Avrupa Sosyal Güvenlik Kodu ise %30-%80

✔️ Emekli olabilmek için 20-25 yıl çalışmış olmak ve 9000 gün prim ödemiş olmak lazımdır

✅ İlk defa 1995’te Almanya’da “Bakım Sigortası” uygulandı.

✔️ Malullük sigortasından faydalanmak için en az (3-10 yıl )prim ödemiş olmak gerekir.

SOSYOLOJİYE GİRİŞ 7.ÜNİTE

DİN VE TOPLUM

Din Olgusuna İlişkin Temel Yaklaşımlar:

• Tarihsel materyalist yaklaşım
• Sosyal psikolojik. Yaklaşım
• Toplumsallık. Yaklaşım
• Fenomenolojik yaklaşım
• İletişimsel yaklaşım

Tarihsel Materyalist yaklaşım

1. Marx
2. Engels
3. Heller
4. Turner

✅.  İdeoloji Olarak Din

🍂Din bir yanılsamadır ve kalpsiz bir dünyanın kalbidir ve din afyondur diyorlar (Marx ve Engels)

🍂Dinin zenginliği meşrulaştırdırırken yoksullara da manevi zenginlik vaat etmesi ve toplumda bütünleştirici rol oynamasının üstünde durur (Turner)

🍂 İdeal toplum imgesi & kolektif temsiller (Heller)

Sosyal psikolojik  yaklaşım 

1. Weber
2. Morris                                                                                                           *anestek

✅ Teodise Olarak Din

Teodise:Kötülüğün varlığı ve gerçeği karşısında Allah’ın iyilik ve adilliğinin onaylanması anlamına gelir

Weber’in Dünya Dinleri

• Kofüçyenizm
• Hinduizm
• Budizm
• Hristiyanlık
• İslam

🍂Dünya Dinlerinin Sosyal Psikolojisi (Weber)

🍂Asetisizm (çilecilik) & Mistisizm (gizemcilik) Weber

🍂Örnekleyici peygamberlik (Budha-Lao Tzu) & Etik peygamberlik (hz.Muhammed) Weber

🍂 Aklileşme (rasyonelleşme ) Morris

Toplumsallık Yaklaşımı

1. Durkheim

✅ İlkel Din 

Fenomenolojik Yaklaşım

1. Eliade

✅ Arketip olarak Din

(Kendinden başka hiçbir şeye indirgenmemeli )

🍂 İnsanın Zihni’nde Evren’in kaotik görünümü ortadan kalkar;Kutsallık derecesine  göre derecelendirilir ve anlam kazanır (Hierophany)

İletişimsel Yaklaşım

1. Pace

✅ Evet, ama 

🍂Peygamberler genelde sözlü iletişim dilini kullanırlar ve bir peygamber öncelikle “evet,ama”kişisidir.Yani önce kendinden önceki inanç sistemi kısmen de olsa olumlar .

Laisizm: Din ve Devlet işleri tamamen ve kesin bir şekilde ayrılmış ve toplumda dinin sınırlı bir rol oynadığını savunan bir doktrin .(Fransa &Türkiye )

Laiklik:Din ve Devlet işlerinin ayrımı ,Yani:Dinin siyaset alanından çekilmesi

Sekülerleşme:Dinin bütün yaşam alanlarından çekilmesi, küçülmesi

Concordat: Din ve Devlet arasında birbirinin özerk alanını tanıyan uylaşım.(Vatikan)

✔️Türkiye

• 1928➡️Devletin resmî dini İslam çıkarıldı
• 1937➡️Devlet laiktir ilkesi

✔️Fransa                                                                                                                     *anestek

• 1905➡️Kilise ile Devlet ayrımı
• 1945➡️Laiklik ilkesi

Weber’in Etiği

1. Dürüstlük
2. Dakiklik
3. Çalışkanlık
4. Tutumluluk
5. Sınırlama

Kalvenizm: Büyüden tamamen kopmak,Allah’ın mutlak aşkınlığını ve Bireyin manevi soyutlanmışlığını  temel alan öğreti

✅ Sekülerleşmenin  isim babası ( Berger )

✅Din ve birey arasındaki en önemli iletişim kanalı aile olduğundan dolayı Kehrer ‘ e göre ;

• Aynı toplum içinde evlenme (endogami)nin dinle ilgisi
• Başka gruptan eş seçme ( exogami) dinle ilgisi
• Evliliğin devamında çocuk sayısı konusunun dinle ilişkilendirilmesi
• Ailenin benimsediği “eğitimle ilgili değerler “ve bunların dinle ilgisi

✅Modernliğin dinsel etkilerini Lambert 

• Küçülme
• Uyum
• Yeniden yorumlama
• Yenilik.              Olarak tanımlıyor

SOSYOLOJİYE GİRİŞ 8.ÜNİTE

HUKUK ,SUÇ,EĞİTİM VE TOPLUM

• Değerler
• Normlar
• Din kuralları
• Ahlak kuralları
• Örf ve adetler
• Moda kuralları

Değerler: Davranışların kültürel belirleyicilerdir,Norm ve kuralları kapsarlar , hangi Normun kabul edilip edilmeyeceğine değerler aracılığıyla karar verilir.

Normlar: Ödül ceza sistemiyle ortaya çıkan ve bireyin davranışlarına etki eden kültürel kurallardır .

Din kuralları:Belirli bir grup insanın kutsala ilişkin sorulara cevaplar sağlayan,sembol,inanç,değer ve uygulamaların kurumsallaşmış halidir

Ahlâk kuralları :Bireyin vicdanının belirli davranışları “doğru ve “iyi olarak tanımlarken başvurduğu kurallar bütünüdür.

Örf ve Adetler: Toplumlarda herhangi bir organ tarafından açıkça konulmadığı ve arkalarında resmî bir otorite bulunmadığı halde kendiliğinden ve dereceli olarak oluşan ve toplum içindeki ilişkileri yöneten sosyal normlardır

Moda kuralları: Bireyin yaşam tarzına uygun olarak alabileceği görünümlerin bir ifadesidir.

✅ Anomi kavramı ilk defa Durkheim tarafından kullanıldı.(intihar adlı eserde)

✅Hukuk sosyolojisinin isim babası Anzilotti’dir

✅Toplumsallık iştihası kavramını Grotius kullandı.

✅Sosyolojiyi mikro-macro-jenetik diye ayıran Gurvitch dir

🍂Anomi:Normsuzluk ve kuralsızlık demektir.

🍂Antizipatorik sosyalleşme :Bir grubun üyesi olmayan fakat o gruba girmek isteyen bireylerin o gruptaki değerleri,kuralları,öğrenmesi ve benimsemesi

Eğitim Sosyolojisi alanında yer alan başlıca sosyalleşme çeşitleri

• Antizipatorik
• Tarihsel
• Siyasal
• Kısmî
• Sosyal sınıf  ve tabakalara göre 

Sosyalleşmedeki uyum çeşitleri

• Genel uyum (Birbirini rahatsız etmeyen,anarşiden ve terörden uzak)
• İçten uyum   (Kendi vatanına ve milletine gönülden bağlı ,milli ve manevi değerleri gönülden benimsemiş)
• Dıştan uyum(Yaşadığı toplumun manevi değerlerini benimsemez ama karşıda çıkmaz )

Sapmaya ilişkin Yaklaşımlar

1. Biyolojik Yaklaşımlar
2. Psikolojik Yaklaşımlar
3. Sosyolojik Yaklaşımlar
4. İşlevselliğe Yaklaşımlar
5. Sosyal kontrol yaklaşımı

Biyolojik Yaklaşımcılar

• Lombroso              (Suçlular biyolojik olarak kusurlu ve bozuk)
• Sheldon ve Gweck( Fiziksel yapı ile suça eğilim arasında bağlantı vardır . Yani;Tıknaz ve yuvarlak hatlılar daha saldırgan)
• Kelly          (Kimyasal dengesizlikler ile suç arasında bağ var yani;şekeri düşen birisi saldırganlaşır)

🍂Taylor &Walton&Young ise tam tersini söyler , Diyorlar ki; hapishanelerde çoğu kişinin zayıf olanlara kıyasla  atletik yapıda olduğunu yani; Sapma ve suç fiziksel yapıdan değil ama yaşam koşullarına bağlı olduğunu savunurlar.

Psikolojik Yaklaşımcılar

• Bowlby (Sapma kalıtsal değil çocuğun ilk dönemlerinde ki sevgi açlığına bağlıdır)
• Clinard  (Kötü ruhların ele geçirmesi gibi alaycı bir yaklaşımı vardır)

İşlevselci Yaklaşımcılar

• Cohen( Sapmanın olumlu işlevleri vardır,güvenlik supabı)
• Merton(Sapma ekonomik eşitsizliktir diyor)
• Cloward&Ohlin 

1. Suç alt kültürü
2. Çatışma alt kültürü
3. Geri çekilme kültürü   Diye suç ve sapmayı ayırıyorlar

✅Sosyal kontrol yaklaşımı hakkında ilk çalışma 1958’te Nye tarafından yapıldı

Sosyal kontrol yaklaşımcıları

• Nye 
• Hirschi

1. Bağlanma
2. Adama
3. İçerilme
4. İnanç.  Bağdan bahseder

🍂 Kontrol teorisyenleri suçluyu değiştirmektense,suçlunun suç işleme yeteneğini kontrol edecek pratik önlemler alınması gerektiğini yanı kapalı devre televizyon sistemlerinin kurulmasını öneriyorlar.

• Skyes&Matza (Nötralisazyon Teorisi)

1. Sorumluluğun reddedilmesi
2. Başkasına zarar vermeyi reddetme
3. Suçluların kınayanları kınaması

• Lemert       (1.sapma/2.sapma kavramı)
• Goffman    (açılan tedavi kurumları sapmayı artırıcı rol oynar diyor )
• Sutherland (suç öğrenilen birşeydir etkileşim sonucu diyor)
• Snider        (gelişmiş endüstri toplumlarında şirket suçları en ciddi suçlardır diyor)
• Gilroy        (Irk ve suç arasında bağ var diyor)
• Pollak         (Kadınların işledikleri suçları saklama yetenekleri var )
• Flowers

1. Dükkan hırsızlığı
2. Sarhoşken çevreyi rahatsız etme
3. Fahişelik   ( Tipik kadın suçları diyor)

• Kunter  ( Türkiye ‘de suç kavramlarını açıklar)
• Theriot (Okulda en çok karşılaşılan suç ve suça sebeplerini belirleyen kişidir)
• Güvel   (Eğitimin ,toplam suç aktivitelerini hiç etkilemediğini savunur )

🍂Ekol Chicago Yaklaşımı: Suça ilişkin bölgesel açıklama getiren yaklaşımdır,

KARŞILAŞTIRMALI SİYASAL SİSTEMLER. 8.ÜNİTE

 AVRUPA BİRLİĞİ

✅ 1948 te Avrupa Ekonomik İş Birliği Örgütü 

✅ 1949 da Avrupa Konseyi

✅ 1950 de Avrupa Günü kutlanır ( 9 Mayıs)

✅ 1951 de Avrupa Kömür Çelik Topluluğu

✅ 1957 de Avrupa Ekonomik  Topluluğu (AET)

✅ 1965 de Avrupa Topluluğu (AT) tek çatı altında

✅ 1973 te İrlanda,İngiltere,Danimarka (AT) katıldı

✅ 1981 de Yunanistan katıldı ( 2.genişleme)

✅ 1986 da İspanya,Portekiz katıldı (3.genişleme)

✅ 1986 da Avrupa Tek Senedi imzalandı

✅ 1993 te Maastrich Antlaşması (Kasım)

✅ 1995 te  Avusturya,Fillandiya,İsveç katıldı(4.genişleme)

✅ 2004 te Malta,G.Kıbrıs katıldı ( En büyük genişleme)

1. Belçika
2. Fransa
3. Batı Almanya
4. İtalya
5. Lüksemburg
6. Hollanda.    Kurucu devletler (Avrupa Kömür Çelik Topluluğu ) Başkanı “Monnet”

✔️Victor Hugo 1849’da Avrupa Bİrleşik Devletleri  kavramını ilk defa kullanmıştır 

✔️Robert Schuman 9 Mayıs 1950’de ( Roma Antlaşması ) Avrupa birliği temellerini atmış ve Avrupa Günü olarak kutlanmıştır .

YASAMA

Avrupa Birliği Konseyi

• Karar alma merci
• Yılda 2 kez toplanır
• 6 aylık süre için seçilir

🌱oy birliği (yeni üye katılımı)

🌱oy çokluğu

🌱 Nitelikli çoğunluk

YÜRÜTME

Avrupa Komisyonu

• Başkan ve üyeler
• 5 yıllığına seçilir
• Tavsiye ve görüş sunabilir

DENETLEME

Avrupa Parlementosu

• Doğrudan halk seçer
• 5 yıllığına seçilir
• 736 temsilcisi vardır
• Yasama ve yürütme yetkilerinin kullanılmasını denetler

YARGI

Avrupa Toplulukları Adalet Divanı (ATAD)

• 27 yargıçtan  oluşur
• 6 yıllık süre için seçilirler
• Kararları kesindir
• Lüksemburg da ikamet etme zorunlulukları vardır

✅Bayrağı: 12 Yıldız’dan oluşur 

• Birlik
• Dayanışma
• Uyum

✅Marş: Beethoven 9.senfonisi ( Neş’eye övgü )

✅Günü:Schuman’ın 9Mayıs Avrupa günü 

SAYIŞTAY

AB bütçesinin doğru bir şekilde kullanılmasını sağlar

EKONOMiK VE SOSYAL KOMİTE

İşveren,çiftçi,tüketiciler  ve çıkar gruplarını temsil eder ve danışma organıdır  ,karar alma sürecinin ayrılmaz parçasıdır

BÖLGELER KOMİTESİ

Bölgesel ve yerel görüşlerin dikkate alınmasını sağlayan yardımcı karar alma danışma organıdır

Anlaşmalar

1. Lizbon Antlaşması:AB kurucu antlaşmalarında değişiklikler (reform) getiren antlaşma 
2. Roma Antlaşması :Avrupa topluluğunun kurulduğu antlaşma, Avrupa Ekonomik Topluluğunun temelleri atıldı 
3. Brüksel Antlaşması :AKÇT,EUROATOM,AET tek çatı altında toplandı
4. Maastrich Antlaşması: Avrupa Birliği antlaşmasıdır.
5. Amsterdam Antlaşması: Avrupa Vatandaşlığı kavramı ilk defa kullanıldı (ekim1997)

Schengen ‘e (1995 te imzalanan) üye olmayan ama yararlanan ülkeler 

1. İsviçre
2. İzlanda
3. Norveç

🌱 180 gün içinde 90 ı aşmayacak şekilde 

AB MÜKTESEBATI

1. Birincil mevzuat
2. İkincil mevzuat
3. Uluslararası antlaşmalar
4. İçtihatlar
5. Üye devletler arasındaki sözleşmeler

🌱Üye ülkeler  müktesebatı olduğu gibi kabul ederek AB hukuk düzenini benimserler.

Birincil mevzuatlar 

• Kurucu antlaşmalar (AKÇT,AET,EURATOM)

İkincil mevzuatlar

• Yönetmelikler(tüm üyeleri bağlar)
• Direktifler
• Kararlar
• Tavsiye ve görüşler( bağlayıcı değildir)
• Diğer politika geliştirme metotları

Avrupa Birliğine Aday Ülkeler

1. İzlanda
2. Karadağ
3. Makedonya
4. Sırbistan
5. Türkiye

Potansiyel Aday Ülkeler

1. Arnavutluk
2. Bosna-Hersek
3. Kosova 

En son katılan ülke 

• Hırvatistan

Avrupa Birliği politikalarından uzak durmaya çalışan ülke 

• İngiltere

Avrupa Birliğine şuan itibariyle üye olan ülke sayısı 28

KARŞILAŞTIRMALI SİYASAL SİSTEMLER 5.ÜNİTE

  İSVİÇRE

1. Almanca
2. Romanca
3. Fransızca
4. İtalyanca      4 dil kullanılır

✅Halkoylaması ile kabul edilen anayasa

✅Federal devlet

✅Meclis Hükümeti dir.

✅İsviçre halkı ve kanton’lardan oluşan bir konfederasyondur

✅İsviçre konfederasyonu 26 tam ve yarım kanton’dan oluşur

✅Mezhep ve din savaşları yaşamıştır

✅ Sui Generis “İsviçre siyasal sisteminin özelliği( Kendine has bir yapı)

✅Vestfalya Antlaşması ile bir devlet olarak tanındı

✅ Arend Lijphart İsviçre Demokrasisini (Oydaşmacı Demokrasi) olarak tanımlar .Yani; Kararlar oy çokluğu ile değil, oy birliğine göre alınır

✅Kantonlar ve Konfederasyon arasında yetki paylaşımı 1999’da yapıldı

YASAMA

Federal Meclis

1. Ulusal Konsey (200 milletvekili /4yıllığına seç)
2. Devletler Konseyi (46 milletvekili/4yıllık)

YÜRÜTME

Federal Konsey

• Ülkenin siyasetini belirler
• Mevzuat hazırlar
• Anlaşmaları imzalar
• İdari teşkilatı yönetmek
• Kantonları gözetim

🌱 7 üyesi vardır

🌱Mutlak çoğunluk ile seçilir

🌱Federal meclis üyeleri seçer

YARGI

Federal Mahkeme

🌱Yargıçın hukukçu olması aranmaz

🌱Federal Meclis tarafondan kontrol edilir 

İsviçre demokrasisinin en temel özelliği

1. Halkoylaması
2. Hakkın kanun teklifi

Konfederasyonun Görevleri

• Milli savunma
• Gümrük
• Ulaşım
• Telekominikasyon
• Para politikaları
• Sosyal güvenlik

Kanton’ların Görevleri

• Sağlık hizmetleri
• Eğitim-öğretim
• Kolluk
• Mahalli idareler

🍂Kuvvetler ayrılığı yasalarla belirlenmemiştir.(Çünkü;Hükümet ve Meclis’in Görevleri içiçe geçmiş durumdadır.)

✅Güvenoyu-gensoru yoktur

✅Hakimler ve mahalli idareleri seçmek içinde seçimler yapılır

✅Oy kullanma sandık başından hariç (e posta ve posta ile ) yapılır

✅Atama yoktur, seçimle iş başına gelme vardır

✅ 1971’de kadınlara seçme ve seçilme hakkı

✅ Çok partilidir

1. Burjuva Demokrat (Protestan)
2. Radikal Demokrat (burjuvazi)
3. Hristiyan Demokrat (Katolik)
4. Sosyalist Demokrat (işçi)

✅Serbest piyasa ekonomisine sahiptir

• Tarım
• Ulaştırma   (Konularında sadece Devletten  destek alır.)

Zorunlu halkoylamasına sunulan konular

1. Anayasa değişiklikleri
2. Uluslar üstü organizasyonlara ve toplu güvenlik organizasyonlarına üyelik
3. Yürürlülük süresi 1 yılı geçen kanunlar

İhtiyari halk oylaması :

8 kanton ve 50 bin vatandaş imzası 

Halkın kanun teklifi :

100 bin vatandaş imzası ile 

• Uri
• Schywitz
• Unterwold.   Kantonları arasında “Grütli Paktı” imzalarlar ve Diet adı verilen karar alma Meclisi vardır.

KARŞILAŞTIRMALI SİYASAL BİLİMLER 4.ÜNİTE

 ABD

✅İngiltere ‘den ayrılarak bağımsızlığını ilan etti

✅Yürürlükte olan en eski yazılı anayasaya sahiptir

✅Başkanlık sisteminin uygulandığı ilk ülkedir

✅Demokrat parti Dünya’nın en eski siyasi partisi

✅Federalizm ile yönetilir

✅Adem’i merkeziyetçidir

1. Rusya
2. Kanada
3. Çin
4. ABD (büyük ülkedir)

• 1861-1865 ( İç savaş dönemi )
• 1775-1789 ( Cumhuriyetin ilanı)
• 1933-1940 (New Deal Dönemi)

1. Çin
2. Hindistan
3. ABD (nüfus bakımından )

Üç büyük göç dalgası

• 1840-1860 (batı Avrupa /İskandinav ülkeleri
• 1870-1920(Asya/Doğu Avrupa ülkeleri
• 1965’ten bu yana (Meksika /Latin Amerika ülkeleri 

❗️En büyük ekonomiye sahipler ancak işsizlik-ekonomik kriz  en büyük sorunlarıdır.

 ✅New Deal Dönemi “Roosevelt” yönetimi zamanında olmuştur.(İşsizler İçin istihdam olanakları )

• 1775➡️Massachusett’te patlak veren ilk ayaklanma (İngiltere’ye karşı)
• 1776➡️Bağımsızlık Bildirgesi imzalandı (4 temmuz)
• 1788➡️Amerikan Anayasası yürürlüğe girdi
• 1789➡️General George Washington ilk Başkan seçildi

YASAMA

✔️Kongre’ye aittir

1. Temsilciler Meclisi (435 üye)
2. Senato.  ‘Dan oluşur (100 üye)

➡️ 2 yıllığına seçilirler

• Temsil
• Yasama
• İdari gözetim
• Mali yetki
• Onay       görevleri vardır (Kongrenin)

YÜRÜTME

✔️Başbakan ‘a aittir

➡️ 4 yıl süre için seçilirler

  İki dönem Başkanlık yapanlar

1. Eisenhower
2. Ronald Regan
3. Bill Clinton
4. George W.Bush

❗️Sadece üç dönem başkanlık yapan kişi “Roosevelt”

YARGI

✔️Federal mahkemeler

✔️Eyalet mahkemeleri

➡️ 9 üyesi vardır (yüksek mahkeme)

Amerikan siyasal kültürünün  bazı genel özellikleri

1. Bireycilik
2. Demokrasiye bağlılık
3. Yerel düzeydeki  kuruluş ve derneklere katılım

• Demokratlar
• Cumhuriyetçiler.  (ABD iki büyük partisi)

KARŞILAŞTIRMALI SİYASAL SİSTEMLER 3. ÜNİTE

 FRANSA

Arkadaşlar bu üniteyi bu şekilde attım anca bana yorum kısmına yazabilirsiniz, yazıcıdan cıkartmanız böyle mi daha kolay yoksa düz metin halinde yazmam mı ?

KARŞILAŞTIRMALI SİYASAL SİSTEMLER 2. ÜNİTE

Evet güzel blog takipcileri... Bu sene malum 4. üniversite olarak Sosyolojiye kayıt yaptırdım ve gerçekten de bu zamana kadar neden okumadığım konusunda kederlendiğim bir gerçek :)) Bundan sonra her bitirdiğim dönemlik dersleri  ünite bazında çalışırken nasıl bir yol izlediğime dair paylaşımlar yaparak devam etmeyi düşünüyorum.Umarım burada ki özetin özeti bilgi verici  yazılar arkadaşlara faydalı olur.Herkese eğitim ve öğretim hayatı boyunca başarılar ve geçmek odaklı değil,öğrenmek odaklı yıllar diliyorum.

BRİTANYA (BİRLEŞİK KRALLIK)

1. İngiltere
2. Galler
3. K.İrlanda
4. İskoçya  'dan oluşan birleşik bir krallıktır.

• Meşruti monarşi ile  yönetilir.

• G-7-OECD üyesidir

• BM Konsey --------Daimi üyesidir
• NATO---------------Kurucu üyesidir
• Avrupa Konsey-----Kurucu üyesidir

• Yazılı anayasaları hiç olmamıştır."BAGEHOT" tarafından "The English Constitution" adlı çalışma ile ilk derli toplu bir siyasal rejim betimlenmiştir

• Taç'ın görevi: Başbakan'ı atamak ve Devleti temsil etmek

Siyasal karar alma hakkı:Taç'dan alınarak parlementoya verilmiş ve  onunda alt meclisi olan 

1. Avam kamarası   (alt meclis)  Yetki avam kamarasındadır,
2. Lordlar kamarası (üst meclis)

!  Westminster Demokrasi diye de geçiyor ve Çoğunlukçuluk sistemi uygulanır (En fazla oyu alan aday kazanır)

YASAMA      

• Parlamenter demokrasi
• Çoğunlukçuluk ilkesi
• Başbakan güvenoyu almalı
• Avam kamarası(siyasi karar alma yetkisi) istediği kararı alır,     

YÜRÜTME   

• Yasamadan bağımsız
• Başbakan 1 seneden az bir süre için seçiliyor

YARGI

• Yargı bağımsız (Birleşik Krallık Yüce Mah.)
• En yüksek  temyiz mahkemesi (2005)

* Kadınlar 1920'lerden itibaren seçme ve seçilme hakkı elde etmiştir.

1. Muhafazakar parti (Tory)
2. Liberal parti (Whig)
3. İşci parti

 1945------İşci partisi iktidarı (Keynesyen politikaları)

1979-----Muhafazakar Parti iktidarı (Özelleştirme çabası ve işci sendikalarına savaş) "Margaret Thatcher"(Başbakan)

* Sosyal Refah Devlet ---Britanya'da tüm sağlık hizmetlerinde tüm ülkeyi kapsar,

HİNDİSTAN CEVİZLİ KURABİYE

HİNDİSTAN CEVİZLİ KURABİYE



MALZEMELER:

• 125 gr tereyağ
• 2 s.br un
• 1 paket kabartma tozu
• 1 paket vanilya
• 1 s.br hindistan cevizi
• 1 s.br pudra şekeri
• 2 yumurta ( 1 yumurta akını üstü için ayırın)

YAPILIŞI:

Tüm malzemeleri karıştırıp bir güzel yoğuralım.Benim gibi 5 yaşındaki minik kızınız veya oğlunuza da parmaklarını bu malzemeye sokup lezzetlendirmekten de  geri durmayın :))) Küçük küçük şekiller verip en son yumurta akına bulayıp istediğiniz süsleme ile süsleyebilirsiniz. ( ben unutup tüm hındıstan cevızını ıcıne boca ettıgım için üzerine  renkli pasta süsü koydum veya sade yaptım )

AFİYET OLSUN :))

NOT: www.nefisyemektarifleri.com  sitesinde ki Elif Atalar'ın tarifinden alarak  hafif değişiklikler yaparak yaptım.