KÜLTÜR TARİHİ 1. ÜNİTE

EVRENSEL BİR KAVRAM : KÜLTÜR;YENİ BİR BİLİMSEL ALAN:KÜLTÜR TARİHİ

Evrensel Bir Kavram :Kültür

• cultura (latince-ekip  ürün almak,üretmek manalarında)
• hars (arapça ve türkçe olarak da kullanılan-toprağın işlenmesi)
• ekin =kültür ile eşanlamlıdır.

✅ Kültür,insanların hayatında hem maddi hem manevi öğeleri barındırdığı gibi,hem geçmişten gelen hem de günümüzde oluşan birikimleri içerdiği,Yani hayatımıza anlam ve biçim veren her şey olabileceğini düşünmeliyiz.

✅Kültür ;

• Hukuk
• Sosyoloji
• Siyaset
• Felsefe
• Arkeoloji
• Sanat
• Estetik
• İlahiyat 
• Psikoloji
• Psikoanaliz
• Tarih
• Antrapoloji     gibi birçok alanla bağlantılıdır.

Bilimlerin Odağında Kültür:

Kültürel Antropoloji:Kültür kuramlarını ve buna bağlı olarak kültürel evrim ve kültürel değişimleri inceler.İnsanlığın ilkel dönemlerinden günümüze kadar çeşitli aşamalardan geçerek nasıl bir sürekli bir gelişme ve ilerleme gösterdiğini konu edinir.

✅Kültürlerin yayılmasında hiç kuşkusuz "Dil"in önemi yadsınamaz.Kültür, dil sayesinde zenginleşir ve gelişir,Baskın kültürler de( örn;17.yy ve Tanzimat dönemi)) Fransa Krallığı döneminde her yerde fransızca konuşulması ve semt ,sokak isimlerinin fransızca olması bunlara örnektir.

✔ Paleolitik Çağ:Tarih öncesi çağların ilkidir,günümüzden yaklaşık 2.5 milyon yıl ile 200 bin yılı kapsayan dönemdir,

✔ Neolitik Çağ: M.Ö 10.000-5.000 yıllarıdır,

✔ Kalkolitik Çağ: M.Ö 5.000-3.000 yıllarını içermektedir,

Yeryüzü Kültürleri Ve Uygarlıkları:

Tarih bilimi:Yeryüzü kültürleri ve uygarlıkları hakkında çok önemli veriler sunmaktadır.

✔ Bir uygarlıktan bahsedebilmek için;

1. belli bir kentin varlığı
2. belli bir iş emek ve çabanın gerçekleştirilmesi
3. bir üretim olayına ulaşılması
4. bir yönetim sistemininn oluşturulması (devlet-ordu gibi)  gerekmektedir.

✅Yeryüzü uygarlıklarının yükselişi ve yok oluşları vardır,

✅Mutlaka değişime uğrarlar ve birbirleriyle alışverişe geçerek etki alanları oluştururlar ve sonrasında siyasal anlamda yok olurlar, (örn; Büyük İskender'in Helenistik İmparatorluğu gibi)

Kültürel Emperyalizm:Egemen  kültürler sahip oldukları yeni teknolojilerle (medya-ınternet) farklı topraklardaki yaşam tarzlarını değiştirmekte ve kendi kültürlerünü yayma eğilimi göstermektedirler.

✅ "Göç" Kültürel etkileşimcilikte en büyük etkendir.Böylece  hem yeni kültürler keşfedilir hem de o kültür içinde hor görülmeyi ve ezilmeyi de  beraberınde gelir,(Afrikalılar'ın Amerika'ya  zorla köle olarak göçü gibi)

Kültürlenme: Kültürel bir etkilenme sürecinde bir kültür öteki kültürün etkisiyle evrim ve değişim sürecine girerse bu duruma diyoruz,

Etnosentrizm (etnik merkezcilik):Bir topluluğun ya da bireyin kendi kültürünün değerlerini yüce ve tek kabul ederek farklı kültürleri kendi değer sistemiyle yargılaması(küçümsemesi)dır. Bu tarz düşüncenin sonucunda ise ;"Zenofobi"(yabancı korkusu-yabancı düşmanlıgı) başlar. Bu konu sosyolojiye giriş 5. ünite'yi hatırlayanlar için ayrıca bahsedilmişti.Sadece zenofobi değil birçok hastalıklı düşünce gelişmesine sebep oluyor,(heterofobi,islamofobi vs)

❌ Kültürel kimlik konusunda ise;insanların kendi tarihlerini, özellikle kültürlerini iyi bilmeleri gerektiği önemlidir.Ancak burada en büyük bahtsızlık ;nesnel bir tarih bilgisine ulaşmada yaşanan sıkıntılardır.

✅ Kültür tarihinin bir bilim alanı olarak ortaya çıkışı  ve yükselişi 70'li yıllardan itibaren olmuştur,

✅Kültür tarihi ile Tarih arasındaki farkı gözden kaçırmamak gerekir.Şöyle ki;

***Kültür Tarihi,Tarih gibi olayları, kronolojik sıralamaları ile ele almaz,

***Kültür Tarihi,Olayların psiko-sosyal boyutunu,olayların gerçekleştiği günlerde  her kesimden dile getirilen tasvirlerin oluşturduğu yazılı metinleri,resimleri ve diğer görsel malzemeleri analiz ederek sembolik anlamlarını sorgulayarak bireysel davranışları anlamaya çalışmaktadır.

✅Kültür tarihçici "Peter Burke" dir, 

• Aşk kültürü
• Protesto kültürü
• Nezaket kültürü    gibi konularda kitapları vardır,

✔ Peter Burke'ye göre Kültür Tarihi:Eskiden "yüksek kültür" anlamına geldiği halde,zamanla "aşağıya doğru" yayılmış ve "aşağı" ya da halk kültürünü de kapsamaya çalışmış;yakın dönemlerde ise yanlamasına genişleyerek güzel sanatların ve bilimlerin popüler karşılıklarını-halk müziği,halk tıbbı gibi-anlatmakta kullanılmaya başlanmıştır,der.

SORU:Aşağıdakilerden hangisi bir kültür ve uygarlığın oluşabilmesi için  gerekli ön koşullardan birisi değildir? (ÇIKMIŞ SORUDUR)

a) Bir kentin varlığı

b)Belli bir iş ve emek

c)Bir dil ve din birliğinin sağlanması

d)Bir üretim olayının gerçekleşmesi

e)Bir yönetim sisteminin oluşturulması

Kolay gelsin :))) Başarılar 😉