SOSYOLOJİYE GİRİŞ 7.ÜNİTE

DİN VE TOPLUM

Din Olgusuna İlişkin Temel Yaklaşımlar:

• Tarihsel materyalist yaklaşım
• Sosyal psikolojik. Yaklaşım
• Toplumsallık. Yaklaşım
• Fenomenolojik yaklaşım
• İletişimsel yaklaşım

Tarihsel Materyalist yaklaşım

1. Marx
2. Engels
3. Heller
4. Turner

✅.  İdeoloji Olarak Din

🍂Din bir yanılsamadır ve kalpsiz bir dünyanın kalbidir ve din afyondur diyorlar (Marx ve Engels)

🍂Dinin zenginliği meşrulaştırdırırken yoksullara da manevi zenginlik vaat etmesi ve toplumda bütünleştirici rol oynamasının üstünde durur (Turner)

🍂 İdeal toplum imgesi & kolektif temsiller (Heller)

Sosyal psikolojik  yaklaşım 

1. Weber
2. Morris                                                                                                           *anestek

✅ Teodise Olarak Din

Teodise:Kötülüğün varlığı ve gerçeği karşısında Allah’ın iyilik ve adilliğinin onaylanması anlamına gelir

Weber’in Dünya Dinleri

• Kofüçyenizm
• Hinduizm
• Budizm
• Hristiyanlık
• İslam

🍂Dünya Dinlerinin Sosyal Psikolojisi (Weber)

🍂Asetisizm (çilecilik) & Mistisizm (gizemcilik) Weber

🍂Örnekleyici peygamberlik (Budha-Lao Tzu) & Etik peygamberlik (hz.Muhammed) Weber

🍂 Aklileşme (rasyonelleşme ) Morris

Toplumsallık Yaklaşımı

1. Durkheim

✅ İlkel Din 

Fenomenolojik Yaklaşım

1. Eliade

✅ Arketip olarak Din

(Kendinden başka hiçbir şeye indirgenmemeli )

🍂 İnsanın Zihni’nde Evren’in kaotik görünümü ortadan kalkar;Kutsallık derecesine  göre derecelendirilir ve anlam kazanır (Hierophany)

İletişimsel Yaklaşım

1. Pace

✅ Evet, ama 

🍂Peygamberler genelde sözlü iletişim dilini kullanırlar ve bir peygamber öncelikle “evet,ama”kişisidir.Yani önce kendinden önceki inanç sistemi kısmen de olsa olumlar .

Laisizm: Din ve Devlet işleri tamamen ve kesin bir şekilde ayrılmış ve toplumda dinin sınırlı bir rol oynadığını savunan bir doktrin .(Fransa &Türkiye )

Laiklik:Din ve Devlet işlerinin ayrımı ,Yani:Dinin siyaset alanından çekilmesi

Sekülerleşme:Dinin bütün yaşam alanlarından çekilmesi, küçülmesi

Concordat: Din ve Devlet arasında birbirinin özerk alanını tanıyan uylaşım.(Vatikan)

✔️Türkiye

• 1928➡️Devletin resmî dini İslam çıkarıldı
• 1937➡️Devlet laiktir ilkesi

✔️Fransa                                                                                                                     *anestek

• 1905➡️Kilise ile Devlet ayrımı
• 1945➡️Laiklik ilkesi

Weber’in Etiği

1. Dürüstlük
2. Dakiklik
3. Çalışkanlık
4. Tutumluluk
5. Sınırlama

Kalvenizm: Büyüden tamamen kopmak,Allah’ın mutlak aşkınlığını ve Bireyin manevi soyutlanmışlığını  temel alan öğreti

✅ Sekülerleşmenin  isim babası ( Berger )

✅Din ve birey arasındaki en önemli iletişim kanalı aile olduğundan dolayı Kehrer ‘ e göre ;

• Aynı toplum içinde evlenme (endogami)nin dinle ilgisi
• Başka gruptan eş seçme ( exogami) dinle ilgisi
• Evliliğin devamında çocuk sayısı konusunun dinle ilişkilendirilmesi
• Ailenin benimsediği “eğitimle ilgili değerler “ve bunların dinle ilgisi

✅Modernliğin dinsel etkilerini Lambert 

• Küçülme
• Uyum
• Yeniden yorumlama
• Yenilik.              Olarak tanımlıyor