ÇAĞDAŞ SOSYOLOJİ KURAMLARI 2. ÜNİTE

 ALAİN TOURAİNE

• Demokrasi
• Özne
• Toplumsal hareketler    ekseninde araştırmalar ve uğraşlar vermiştir.

Aynı zamanda 

• Hegel'ci
• Marx'cı
• Durkheim'ci
• Weber'ci bakış açılarını sentezleyip hepsini kendi fikirlerine uyarlamak istemiştir.

* Toplumsal Eylem Sosyoloğudur.Aynı zamanda Müdahaleci sosyolojiden bahseder.

*Onun toplumu: Programlanmış Toplum'dur.

Ona göre toplum;Sanayi toplumundan ziyade iktisadi büyümeye odaklanmış daha da fazla bilgi ve toplumun yaratıcılığına dayanan bir gelişim göstermiştir.

Bilginin denetim gücü bu dönemde çok önemlidir.

1.  📚Sanayi Sonrası Toplum  (Programlanmış toplumu anlatığı kitap)
2. 📚Amerikan Toplumundaki Akademik Sistem ( alınan eğitim şekillerini anlattığı kitap)
3. 📚Toplumun Kendini Üretim (Aktörler sosyolojisi tabirini kullandığı ve Eylemci sosyoloji fikrini ilk burada dile getirmiştir.)
4. 📚Modernliğin Eleştirisi
5. 📚Demokrasi Nedir?
6. 📚Birlikte yaşayabilir miyiz?
7. 📚Neoliberalizmin ötesinde.

kitapları vardır.

Programlanmış Toplum:1970'lerden itibaren ortaya çıktığını düşündüğü ve sanayi toplumundan daha fazla iktisadi büyümeye odaklanmış,daha fazla yatırım yapma kapasitesi olan,iktisadi büyümede bilgi ve yaratıcılığın  sanayi toplumundan  daha fazla önem taşıdığı ve hayatın bütün alanlarının bilgi ve teknolojiyi üreten ve yönetenler tarafından üretim etkenleri fikri etrafında bütünleştirilip yönetildiği toplum.

Touraine'e göre ,Kültürel Demokrasi: İnsanları ve toplulukları kendi kültürel cemaatlerine hapseden çok kültürlülük değil,kültürel çeşitliliğin ulusal-toplumsal birlik ve dayanışma içinde korunması ve kültürel değerlerin akıl ve akılcılığın gerekleri ile uzlaştırılmasını ferdiyet kazanmış bireyin,yani Özne'nin yaratıcılığına ve iradesine bırakan bir demokrasi anlayışıdır.

Touraine'e göre ,kültürel demokrasinin hayat bulabilmesi için;Entellektüellere önemli görevler düşmektedir.

Touraine'e göre Modernleşme:Tarım toplumundan sanayi toplumuna geçiştir.

Touraine'e göre Modernlik:Laikleşme,özgürleşme,ilerleme,insanın doğa üzerinde egemenliğinin kurulması,geleneklerin terk edilmesi gibi bir dizi fikir ve ülkülere dayalı olarak bir toplumsal örgütlenmenin,özel olarak sanayi toplumunun,işleme biçimi olarak tanımlar.

Touraine'e göre Modern toplumların en büyük sorunu:Toplumsal birlik ve dayanışma içinde kültürel çeşitliliğin nasıl sürdürülebileceği sorunudur.

Modernliğin Aşamaları:

1. Rönesanstan Fransız Devrimi ve büyük ölçekli sanayileşmeye kadar olan dönem (erken-klasik modernlik dönemi)
2. 1970'lere kadar olan dönem (Orta modernlik dönemi)
3. 1970'lerden aonraki dönem ise (Geç modernlik dönemi)

Klasik Modernlik Fikri:Her tür ruh-beden ve insan dünyası- aşkın dünya ikililiklerini reddeden akılcı bir dünya inşasıdır.

Cemaatçilik:Klasik liberalizm ile kolektivizm arasında bir orta yol bulmaya çalışan toplumsal kuramdır.

Kolektivizm:Üretim ve dağıtım araçlarının komünal (ortak) ya da devlet mülkiyetinde olmasını teşvik eden siyasal ya da sosyo-ekonomik kuram ve uygulamaları anlatır.

Touraine'e göre Toplumsal Aktör kavramı; Eylemleriyle kendi toplumunu şekillendirme ve tarih yapma iradesine sahip tarihse "Özne" anlamında bir özel anlamı vardır.Ona göre akıl ve özne bir araya gelmelidir.Ve özne "özgürlük"tür demektedir.Ve ona göre Demokrasi ise ; Özne siyasetidir ve öznenin var olmasının ön şartıdır.

Demokratik Kültür ve Cumhuriyetçi Kültür arasındaki farklar;

• Kültür çeşitliliğini korur (D.K)           
•  Birlik peşinde koşar (C.K)
• İnsan haklarını vatandaşın görevleri anlayışının ve tüketicinin taleplerinin karşısına koyar. (D.K)
• Özgürlük = Vatandaşlık der (C.K)

Touraine'e göre ; Özgürlük ➝Bireyciliği

                            Kültürel kimlik ➝Özelciliği

                            Akıl ise ➝   Evrenselliği   temsil eder.

Otoriteryenlik Kavramı :Bireylere ya da gruplara karşı keyfi uygulamalara yönelebilen bir siyasal yetki biçimine atıfta bulunur.Seçmenlere karşı sorumlu değillerdir.Toplumsal rızaya dayanmaz.

Totaliteryenlik Kavramı :Halkın bütünüyle ya da hemen neredeyse bütünüyle devlet tarafından tahakküm altına alındığı bir siyasal rejime atıfta bulunur.Tek parti yönetimi ve devketin her alana müdahale etmesi gibi farklılıklarla otoriteryenlikten ayrılır. (Faşist ve Sosyalist rejimler bunlara örnektir)

Demokrasi'nin üç boyutu vardır;

1. Temel haklara saygı
2. Vatandaşlık
3. Siyasal liderlerin temsil edilebilirliği

*Touraine devlet gücünün sınırlandırılması hususundaki düşünce tarzı bakımından Montesquieu'ya daha yakındır.Ve ona göre güçler ayrılığı demokrasinin temel unsurlarından biri olarak düşünülemez!

*Sanayi sonrası toplumunda yani Programlanmış toplumda  "tahakküm gayri-şahsileşirken,bağımlılık şahsileşmektedir."

Touraine'e göre Kültürel Demokrasinin üç temel amacı vardır;

1. Artan eşitsizlikler ve dışlanmaya karşı sınıf farklılıklarını azaltmak,ekonomi üzerindeki toplumsal ve siyasal kontrolü artırmak
2. Kültürel çeşitliliğin saygı görülmesini temin etmek ve herkese eşit hakları garanti etmesi
3. Tüketicilerin sağlık,eğitim,gibi alanlardaki taleplerini dikkate almak

Laissez-faire siyaseti:Devletin toplumsal hayat içindeki rolünün iç güvenlik,dış güvenlik ve adaletin sağlanmasıyla sınırlı tutulması ve iktisadi alanın bütünüyle serbest bırakılması görüşünü ifade etmek için kullanılan terimdir.

Toplumsal Hareket: Aynı değerleri veya kültürel yönelimleri paylaşan ve birbirleri ile tahakküm ve çatışma içinde olan ürettiği faaliyetlerin toplumsal  yönetimi konusundaki mücadelesini,rekabetini ifade eder.

Devrimci Eylemler ise ; Toplumsal hareketin tam tezatı şeklinde,her zaman toplumsal,siyasal,etnik veya kültürel temizliğin;birleşmiş ve şeffaf bir toplumun;yeni bir insanın yaratılmasının ve tam mutabakatın önünde duran her şeyin ortadan kaldırılmasının hayalini kurarlar.

Toplumsal Hareket'in Üç türü;

1. Emek hareketi 
2. Kültürel hareketler  ( dinsel hareketler ,kadın hareketleri ve siyasal ekoloji hareketleridir)
3. Tarihsel hareketler