SİYASET BİLİMİ 1. ÜNİTE

SİYASET VE SİYASET BİLİMİ

📌Siyaset sözcüğü Arapça'dan dilimize gelen "siyasa"(yönetmek,eğitmek,yetiştirmek) ve "siyasi"(bedevilerin at ve deve terbiye etmek amaçlı kullandıkları terim)
📌Batı'da karşılığı "politika"-"politik"
📌Osmanlı'da ise "siyasal katl" olarak geçmektedir.

Politika'nın kökü;

• Polis (E.yunan şehir devletleri)
• Polites (yurttaş)
• Politeia (Devlet yapısı,siyasal rejim,anayasa)
• Politica (Vatandaşlık hakkına ilişkin şeyler)
• Politike (Politika sanatı)

👴Eski Yunan filozoflarından Aristoteles'e göre politika; 

• En yüksek iyi hedefler
•  İyi yaşam üzerine kurulmuştur,
• İnsan siyasal bir hayvandır ,
• Politika ona göre( polis/devlet)  aile den öncelikli bir kavramdır

📚Politika adlı eseri vardır !

Siyasetin Farklı Anlamları;

1. Devlet yönetimine ilişkin faaliyetler anlamında siyaset  

👴 H.Laski  - 📚 Politika'ya giriş

👴 Marcel Prelot - 📚 Politika birimi

     2.İktidar mücadelesi anlamında siyaset

👴 V.Van Dyke - (Kendi tercihlerini uygulatmak,başkalarınkine engel olmak )

👴 M.Duverger - 📚Politika'ya giriş (Savaşın etkenleri,Savaşın biçimleri, Çatışmadan birleşmeye)

    3.Değerlerin otorite yoluyla dağıtılması anlamında siyaset

👴 D.Easton -Sistem teorisyeni...

Eskİ Yunan Düşünürlerinde Siyaset:

👴 Platon : 

📚" Devlet " adlı kitabı vardır.

• İdeal devlet nasıl olmalıdır ile uğraşmıştır.
• Halkın görevi üretimi gerçekleştirmek olmalı böylece ahenkli devlet olunur diyor,
• Devlet bilge krallar tarafından yönetilmelidir.
• İdareciler,Savaşcılar,Çiftciler,Halk 'tan oluşan bir devlet yönetimi sistemi vardır

👴 Aristoteles:

📚" Politika " adlı eseri vardır !

• Karşılaştırmalı siyaset uygulamıştır.
• İnsan aklının (bilmek-yapmak yaratmak) gibi üç temel işlevi var diyor,         an4stek*

Modern Dönemde Siyaset:

👴 N.Machiavelli:

📚  "Prens " adlı eseri vardır !

• İdealist ve ahlakçı çizgiyi terk etmiştir
• Elverirse iyilikten uzaklaşmasın ama gerekiyorsa kötülüğü seçmesini bilsin sözü ona aittir.
• Amacın gerçekleşmesi için her yol mübahtır esastır
• Makyavelizm : Siyaseti din ve ahlaktan bağımsızlaştırmak kavramı kendisine aittir,

👴Montesguieu :

📚 "Kanunların Ruhu" eseri vardır!

• Güçler ayrılığı ilkesini savunur
• Ona göre iklim ve coğrafi özellikler yasalar ve siyasal davranışlara etki eder diyor,
• Cumhuriyet,Monarşi,İstibdat üzerinde durmuştur,

19.Yüzyılda Siyaset:

👴 A.Comte:

• Sosyolojinin kurucusu kabul edilir
• İnsanlık üç evreden oluşur (Metafizik-Teolojik-Pozitif)
• Onun düşüncesi tamamen pozitivist felsefeye dayanır

👴K.Marx :

• Diyalektik metot
• alt yapı (üretim ilişkileri)- üst yapı (siyaset)
• Siyaset özerk bir kurum değil aksine alt yapı tarafından belirlenir diyor,
• Kapitalisttir,

👴 A.de Tocqueville:

• Karşılaştırmalı siyaset bilimi ile ilk örneklerini ortaya koyduğu 

📚 " Amerika'da Demokrasi "adlı eseri mevcuttur.

• Tarih'i ortadan kaldırmaya değil onu anlaşılır kılmaya gayret eder.

👴 M.Weber:

📚"Protestan Ahlakı"

📚"Kapitalizmin Ruhu "  eserleri vardır,

• Bürokrasi onun ilgi alanı olmuştur,
• İnsanların niçin yöneticilere itiat ettiklerini sorgular ve bu yüzden de otoriteleri;

-Geleneksel otorite

-Karizmatik otorite

-Hukuki/rasyonel otorite   olarak sınıflandırır,

İslam Dünyası ve Siyaset Bilimi:

👴 Farabi :

📚 İhsa'ül-Ulum (ilimlerin sayımı)

📚El-Medinetü'l Fazıla (siyaset kitabı)

• Platon'un ideal devlet olgununa paralel olarak faziletli şehir  gibi hususları önemser,
• Ona göre  kamil- eksik topluluklar vardır ve  siyasal iktidar en kamil kişi tarafından kullanılmalıdır,
• Siyaseti yapanların ahlaktan bağımsız olmaları düşünülemez derler, çünkü ahlak ilkeleri davranışlar üzerinde olumlu etki meydana getirir düşüncesi hakimdir.

👴 Maverdi:

📚 El-Ahkamus-Sultaniyye

📚Nasıhatü'l-Mulük

• Tanınmış hukukçu olan kendisi fıkıh kitaplarının muhtelif bölümlerinde yer alan anayasa ve bazı hükümleri bir araya toplamıştır.

👴Nizamülmülk:

📚Siyasetname:

• selçuklu sultanı Melikşah'a yazılmış siyaset kitabı çok meşhurdur                 anestek*
• Dini değerler konusunda fazla titiz davranmamıştır, (şarap meclisleri)
• toplam 51 fasıladan oluşur

Siyasetnameler ve Layihalar:

Siyasetnameler: 9.yy dan sonra yaygınlık kazanmaya başlamıştır,Hükümdalar için kaleme alına ve hükümdara yönetimi sırasında uyması gereken ahlaki ilkeler ve izleyecekleri politikaları anlatan eserlerdir.En önemlisi ( Maverdi'nin -El-Ahkamu's-Sultaniye'si)

Layihalar:Yazıldıkları dönemin siyasal durumunu,sorunlarını ve iktidar ilişkilerinin işleyişini ortaya koymaları bakımından önemlidir. En önemlisi:3.Murat zamanında yazılan Kitab-ı Müstehab)

👴 İbn Teymiye:

📚 el-Hisbe

📚es-Siyasetu'ş-Şeriyye

👴İbn Haldun

• Cemil Meriç'in "orta çağ'ın karanlık gecesinde muhteşem ve münzevi bir yıldız" dediği kişidir,
• Asabiyet Teorisi ;Aynı soydan gelenler veya aralarında yakınlık bulunanlar arasındaki dayanışma duygusu olarak tanımladıgı teorisi mevcuttur,
• Dayanışma ruhu,cemaat ruhu,grup duygusu

📚Kitabu'l-İber(Mukaddime)

Siyaset Biliminin Konusu:

🔑Siyaset biliminin temel konusu "devlet"tir,

1. İktidar
2. Güç
3. Otorite
4. Oluşumlar
5. Faaliyetler
6. Kurumlar ve İlişkiler

Siyaset Biliminin Kapsamı:

UNESCO'nun 1948'te paris'te yaptığı toplantı sonucu

1. Siyaset Teorisi
2. Siyasal Kurumlar
3. Siyasal Güçler,Toplumsal Katmanlar
4. Uluslararası İlişkiler

Siyaset Biliminde Yöntem:

1. Tümevarım  (tek tek olgulardan genele gitmek)
2. Tümdengelim (genelden olgular ve bunların teyit edilmesine giden yöntem)

Siyaset Biliminde Kullanılan Teknikler

1. Deney
2. Karşılaştırmalı analiz
3. Alan araştırması
4. Örnek Olay                                          anestek*