sosyoloji ,organik yaşam,seyehat

4 Nisan 2018 Çarşamba

KÜLTÜR TARİHİ 3. ÜNİTE

 AVRUPA'DA ORTAÇAĞ KÜLTÜRÜ



Roma imparatorluğunun çöküşü ( 476) ile İstanbul'un fethi (1453) arasındaki bin yıllık süreç yani 5.ve 15.yy arasını kapsayan dönem "ortaçağ"dönemidir.

Erken Ortaçağ Dönem Özellikleri;
  • Entellektüel gelenek bu dönemde belirginleşmeye başlar
  • Göçlerle birlikte Avrupa'da her türlü kültür belirtisi hızlı bir çöküş ve yok oluş sürecine girmiştir.
  • Okuryazarlık yönetici tabakasında dahi yaygın değildir
  • Okuma yazma bilen elit tabaka,manastır çevrelerinde yetişen din adamlarından ibarettir.
  • İnşaat malzemeleri olarak taş kullanım yerine,ahşap kullanım yaygındır.
Erken ortaçağ kültürünü belirleyen ve çok parçacılığı düzenleyerek homojen hale getiren en önemli faktör; Hristiyanlığın yayılmasıdır.

✅Anglo-Sakson dünyasının ilk tarih yazarı "Bede"dir.
✅Erken ortaçağ döneminin  ilk kapsamlı metnini yazan "Cossiodorus"'un- Gotların Tarihi- adlı çalışmasıdır.

Ariusçuluk inancı:Cermen kavimlerinin yönetici tabakasında görülen,pagan ve hristiyan inançlarının her ikisinin de bazı yönleriyle birlikte görülen bir inanç.                                            *anestek

Vikingler:
  • Döneminde tüm Avrupa'nın baş belası olmuşlardır.
  • Yazılı gelenekleri yoktur ,kültür izlenimleri güçleşmiştir
  • Kuyumculuk,maden işçiliği ve ahşap oymacılıkta ustadırlar
  • Hayvan uslubunu kullanmışlardır
  • Genellikle taşınabilir kullanım eşyaları ve silahlar üretmişlerdir
  • Denizcilikte çok ustadırlar ve onlar için Gemi güç göstergesidir.
Karolenj Dönemi:
  • Kral Şarlman dönemi olarak geçer
  • Bütünleşik Avrupa fikri için prototip teşkil eder
  • Latince bu dönemde edebiyat dili olarak yükselişe geçer(Alcuin sayesinde)
  • Şarlman,dil ve eğitim sistemini düzenlemek için saray ve manastıra bağlı yeni okullar açmıştır
  • Karolenj minüskülü denilen bir yazı tekniği geliştirmişlerdir ( Açık-Net-Kolay okunan
  • Bu dönemde insan tasvirleri yaygınlaşmıştır
  • Sanat bu dönemde anonimdir,sanatçı imzaları nadiren görülür
  • Manastır ve saraylarda  İncil kopyaları ya da kutsal konulu diğer metinlerin minyatürlü yazmaları üretilmiştir.
👉Dönemin en önemli yapısı ; imparatorluğun idari merkezi Aachen'de inşa edilen saraydır

Otto Dönemi:
  • 1. Otto dönemidir 
  • Bu dönemde Romaneks stili daha çok ortaya çıkar
  • Haç planlı bazilika formu,kilise mimarisinin en yaygın plan tipidir.
  • Korelanj döneminin devamı niteliğindedir.
👉Dönemin başlıca önemli yapısı "Reichenau Manastırı"dır.
👉Gero Haçı bu dönemde önemlidir. (Batı dünyasının anıtsal ölçüdeki ilk bağımsız heykelidir)

  1.  Kudüs                                                                                                                     *anestek
  2. Roma
  3. Santiago de Compastala     dönemin önemli haç mekanları olmuştur.
Romaneks Sanatı :
  • Avrupa'yı etkisi altına alan ilk büyük sanat akımıdır
  • Roma uslubunu yansıtır
  • Masif duvarlar ve ayaklar vardır,Dış görünümleri simetrik ve basit görünümlüdür
  • Kiliselerin boyutları büyüktür
  • Ahşap yerini taş tonozlar alır
  • Yapılar,yuvarlak kemerlerden ve küçük pencerelerden oluşur
  • Özellikle haç yolları üzerine inşa edilmişlerdi
👍 Bir veya iki kule ile tamamlana ön cephe tasarımı en karakteristik özellikleridir.

*** 14. yy da kitleleri etkileyen veba salgını yüzünden savaşlar ve kıtlıklar olmuştur,bu dönemde daha çok "ölüm dansı" temalı ceset ve iskelet tasvirleri çok görülür.

Gotik Sanatı :
  • 13. yy'dan itibaren Fransa'da başlar
  • Yuvarlak kemer yerine ,sivri kemerin kullanılır.
  • Anıtlaşan boyutları ve yükselişli yapıları ile Romaneks'ten ayrılır.
👉 "St. Denis Kilisesi" gotik tarzda ilk eserdir
👉 "Amines Katedrali ise gotik tarzın zirve noktasıdır.

✅Platon felsefesinden yararlanan ve inancı temel alan hristiyan kilisesini Tanrı-Devletin yeryüzündeki temsilcisi tanımlayan kişi "Aziz Augustinos" tur. (Hristiyan dogmatik düşünce temelinde bulunur)
✅Bilgi,metafizik,siyaset,ruhun ölümsüzlüğü konularındaki yorumlarıyla skolastik düşüncenin önemli ismi " Aguinali Thomas " tır (Ortaçağ hristiyan felsefesinin doruk noktasını temsil eder)
✅Felsefe ve ilahiyatın birlikteliğine öncülük eden ,dinsel inancı akılla açıklamaya çalışan  kişi " Aziz Anselmus " tur.

*** Haçlı çağının avrupa mimarisindeki en belirgin özelliği : "Kale mimarisi"dir.

Engisizyon: Katolik kilisesine bağlı yargı sistemidir.

SORU: Aşağıdakilerden hangisine göre duyusal varlıklardan ,hayat deneyimlerinden yola çıkılarak tanrının varlığına  akıl ile ulaşılabilir,akıl ile bilinmeyen hakikatler ise ilahiyatın alanına girer?
 a) Thomas
b)Aristoteles                                                                                                          *anestek
c)Augustinos
d)Anselmus
e)Babbage

Başarılar.Kolay gelsin 😉

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder