DİN VE TOPLUM 4. ÜNİTE

DİNİN TOPLUM VE DİĞER KURUMLARLA İLİŞKİSİ

👉 Dini "korku" ile tanımlayan kişi 👴 D.Hume'dur.

👉 Din,insanın kendi sınırlığınını ideal bir varlıkla karşılama eğiliminden doğan bir "projeksiyon" sistemi diyen kişi  👴 Feuerbach'dir.

👉 Ona göre; Dinin kaynağı bizzat toplumun kendisidir diyen kişi 👴 E.Durkheim'dir.

👉 Dini ekonomiye bağlayan ve onu ""teselli aracı" olarak gören kişi 👴 Marx'dır.

** Batı'da Din "Religio " (bağlanma-korkma) kökünden 

** Arapça'da ise ;(yargı,yol,ödev,borç ) anlamlarına denk gelir.

👉 İnsanların Tanrıları kendilerine benzettiklerini söyleyen kişi 👴 Xenophanes 'dir.

👉 Öncekilerin aksine toplumların din tarafından geliştirildiklerini ileri sürenler 

• F.de Coulanges
• B.Kidd    'dir.

Dinlerin Sınıflandırılması

1. ilkel-gelişmiş
2. evrensel-ulusal
3. beşeri-ilahi

*** Toplumsal şartların ürünü olan dinler;hem ortaya çıkışları hem de gelişmeleri bakımından,mevcut toplumsal ihtiyaç ve şartlara dayanır ve başka toplumlara aktarılamazlar.!

Değer:Bir yargı,olgu veya davranışı değerlendirmeye,yerini ve önemini belirtmeye yarayan ölçüttür.

Ahlak:Değer yüklenmiş eylem demektir.

Aşkınlık: Normların kişisel ve yer yer toplumsal sınırları aşabilmesini sağlar.(Kendine yapılmasını istemediğin şeyi başkasına yapma)

                                                                                                                                 **anestek

Normlar: Toplumsal yazılı olmayan kurallardır. Yazılı kurallar ise "hukuk" tur.

• İslam hukuku (fıkıh)
• Hristiyan hukuku (credo)
• Yahudi hukuku (talmut)

Kurumun Özellikleri :

1. Belli bir amaca yönelik olması
2. Süreklilik kazanmış olması
3. Eşgüdümlenmiş,örgütlenmiş olması
4. Göreceli bağımsızlığa sahip olması
5. Zorunlu olarak değer yüklü toplumsal oluşum olması 

Grup:Belli bir amac çevresinde toplanmış,üyelerinin karşılıklı ilişkileri sonucu ortaya çıkmış,çok işlevli somut bir olgudur.

Örgüt: Bir grubun belli bir kategorisiyle ilgili rollerin yönetmelik,tesis,teknik vb gibi maddi bir dayanağa bağlı olarak düzenlenmesidir.

** Gruptan farklı olarak  örgüt tek işlevlidir ve belli bir maddi dayanağa dayanır.

Kurumların İşlevleri:

1. Kişilerin sosyal davranışlarını kolaylaştırmasıdır.Yani kişiler birşey yapacakları zaman toplumda hazır bulurlar belli bir rol ve ilişkileri kurumlardan öğrenirler.
2. Süreklilik,sağlamlık,dayanıklılık,insan davranışlarını istikrarlı ve uyumlu hale getiren kurumlar sayesinde sağlanır.
3. Davranışları kontrol etme yönelimleridir.

Genel Olarak Aile Ve Din:

Aile:İnsan türünün devamını sağlayan,toplumsallaşma sürecinin ilk ortaya çıktığı,karşılıklı ilişkilerin belli kurallara bağlandığı,maddi ve manevi zenginlikleri kuşaktan kuşağa aktaran,biyolojik,psikolojik,ekonomik,sosyal,hukuksal yönleri bulunan toplumsal bir birimdir.

** Dinin,Aile ile ilgili ilişkisinin en kontak noktası "Kontrol ve Denetleme"dir.

Toplumsal şartların ürünü olan dinlerde aile ve din;

Aile reisi,atalar ruhu,evin belli köşeleri kutsaldır

Tanrı'nın yerini - baba

Aşkın ibadetlerin yerini -ata kültü almış durumdadır.

 ! Bu toplumlarda,aile-dinden daha güçlüdür.Hangisinin hangisini etkilediğini belirlemek zordur.

Yüksek tipli dinlerde aile ve din;                                                                          **anestek

• Kutsal olmayan bir oluşumdu
•  Karşılıklı birbirlerini etkilerler.
• Aileyi etkileyerek yeni baştan şekillendiren bir Din anlayışı hakimdir.
• Geniş aile din ile daha uyumlu olduğu düşünülmüştür. (birlik sağlayıcılıgından dolayı)

Genel Olarak Ekonomi Ve Din:

Ekonomi:İnsan ihtiyaçlarının üretim,tüketim ve dağıtımını ihtiva ettiği kadar "tutum"u da ifade eder.

! Dinin,Ekonomik anlamda en önemli etkisi "Tutum Ahlakı" oluşturmasıdır (Weber)

Allah için çok çalışma ve israf etmeme (Protestanlık/Weber )

• Kalvinizm'in (Zahitlik)
• Lutherizm'in (Meslek ahlakı) 
• İslam'da ise; (İnsan için ancak çalışmasının karşılığı vardır ayeti ve Hiç ölmeyecek gibi dünya,hemen yarın ölecekmiş gibi ahiret için çalış hadisi )  gibi kavram ve olgular tutum ahlakına örnek teşkil eden durumlardır.

Genel Olarak Siyaset Ve Din:

Siyaset:Arapça kökenli bir kelimedir.

• eğitmek
• yetiştirmek
• düzenlemek  anlamlarına gelir.

** Kamu düzenini sağlama ve genel yönetimi gerçekleştirme görevini yerine getiren bir temel kurumdur.

 **  Modern siyaset sosyolojisinin kurucusu sayılan Weber'e göre iktidarın en önemli özelliği "Meşruiyet"idir.

 ! Dinin,Siyaseti ilişkiye getiren en önemli noktası;

1. Düzen
2. İstikrar sağlama'dır.

Genel Olarak Eğitim Ve Din:                                                                               **anestek

Eğitim: 

• Gayrı resmi olarak - evde
• Genel kültür olarak -çevrede
• Resmi olarak da -toplumun karışık eğitimsel düzenlemelerinde gerçekleştirilen sistemli bir sosyalizasyon sürecidir.

Eğitim Olgusunun Üç Temel Özeliiliği;

1. Eğiten ve eğiten ayrımı
2. Planlı ve bilinçli olması
3. Toplumsal oluşu...